ದೆಹಲಿ: ದೇಶದಲ್ಲಿ ಜನಸಂಖ್ಯಾ ಬೆಳವಣಿಗೆ ದರ ಕ್ರಮೇಣ ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತಿದೆ. ವೃದ್ಧರ ಸಂಖ್ಯೆ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿದೆ. ಕೇಂದ್ರದ ಅಂಕಿಅಂಶ ಕಚೇರಿ ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿದ ‘ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಮಹಿಳೆಯರು ಮತ್ತು ಪುರುಷರು 2024’ ವರದಿಯು ಈ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸಿದೆ. ಜನಸಂಖ್ಯಾ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಸರಾಸರಿ ವಾರ್ಷಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆ ದರವು ಹಲವಾರು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತಿದೆ ಎಂದು ಅದು ಹೇಳಿದೆ.
1971ರಲ್ಲಿ 2.2% ರಷ್ಟಿದ್ದ ಈ ಸರಾಸರಿ 2036ರ ವೇಳೆಗೆ 0.58% ಕ್ಕೆ ಇಳಿಯುವ ನಿರೀಕ್ಷೆಯಿದೆ. ಇದು ದೇಶದಲ್ಲಿ ವೃದ್ಧರ (60 ವರ್ಷಕ್ಕಿಂತ ಮೇಲ್ಪಟ್ಟ) ಜನಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಗಮನಾರ್ಹ ಹೆಚ್ಚಳಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ. ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ, ‘ಅವಲಂಬನಾ ಅನುಪಾತ’ ಬದಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲಿಯವರೆಗೆ ಯುವಜನರು ವಯಸ್ಕರ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಿತರಾಗಿದ್ದರೂ, ಭವಿಷ್ಯದಲ್ಲಿ, ಯುವಜನರ ಮೇಲೆ ವಯಸ್ಕರ ಅವಲಂಬನೆ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತದೆ.
ಐತಿಹಾಸಿಕವಾಗಿ, ದೇಶದ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯು ಪಿರಮಿಡ್‌ನ ಕೆಳಭಾಗದಲ್ಲಿ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತವಾಗಿತ್ತು. ಇದರರ್ಥ ಮಕ್ಕಳು/ಯುವಕರ ದೊಡ್ಡ ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಇತ್ತು. ಆದರೆ 2026 ಮತ್ತು 2036ರ ಜನಸಂಖ್ಯಾ ಮುನ್ಸೂಚನೆಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ಪಿರಮಿಡ್‌ನ ಬುಡ ಕುಗ್ಗುತ್ತದೆ. ಕೆಲಸ ಮಾಡುವ ವಯಸ್ಸಿನ ಗುಂಪಿನ ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತದೆ. ಯುವ ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತಿದ್ದಂತೆ, ಹಿರಿಯರ ಮೇಲಿನ ಸಾಮಾಜಿಕ ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ ಜವಾಬ್ದಾರಿಗಳು ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತವೆ.
ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ಮಹಿಳೆಯರ ಸಂಖ್ಯೆ
2011ರ ಜನಗಣತಿಯ ಪ್ರಕಾರ, ದೇಶದ ಒಟ್ಟು ಜನಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಮಹಿಳೆಯರ ಪ್ರಮಾಣ ಶೇ.48.5 ರಷ್ಟಿದೆ. ಇದು 2036ರ ವೇಳೆಗೆ ಶೇ. 48.8ಕ್ಕೆ ಸ್ವಲ್ಪಮಟ್ಟಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಾಗುವ ನಿರೀಕ್ಷೆಯಿದೆ. ಅದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಪುರುಷ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯು ಶೇ. 51.5 ರಿಂದ ಶೇ. 51.2ಕ್ಕೆ ಇಳಿಯುತ್ತದೆ. ಕಳೆದ ಕೆಲವು ದಶಕಗಳಲ್ಲಿ ಗ್ರಾಮೀಣ ಮತ್ತು ನಗರ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಮಹಿಳಾ ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ.
1951ರಲ್ಲಿ 14.67 ಕೋಟಿ ಇದ್ದ ಗ್ರಾಮೀಣ ಮಹಿಳೆಯರ ಸಂಖ್ಯೆ ೨೦೩೬ ರ ವೇಳೆಗೆ 45.67 ಕೋಟಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಾಗುವ ನಿರೀಕ್ಷೆಯಿದೆ. ಇದೇ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ನಗರ ಪ್ರದೇಶದ ಮಹಿಳಾ ಜನಸಂಖ್ಯೆ 2.89 ಕೋಟಿಯಿಂದ 28.59 ಕೋಟಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಾಗಲಿದೆ. ಲಿಂಗ ಅನುಪಾತದಲ್ಲಿ ಸಕಾರಾತ್ಮಕ ಪ್ರಗತಿ ಕಂಡುಬಂದಿದೆ. 2011ರಲ್ಲಿ, ಪ್ರತಿ 1000 ಪುರುಷರಿಗೆ 943 ಮಹಿಳೆಯರಿದ್ದರು, ಮತ್ತು 2036ರ ವೇಳೆಗೆ ಆ ಸಂಖ್ಯೆ 952 ತಲುಪುವ ನಿರೀಕ್ಷೆಯಿದೆ.
