ಮದುವೆ: ಲಿವ್ ಇನ್‌ ಸಂಬಂಧದಡಿ ಬದುಕುತ್ತಿರುವ ಮಹಿಳೆಗೆ ಕಾನೂನಿನಲ್ಲಿ ರಕ್ಷಣೆಯಿಲ್ಲವೇ?

ಇತ್ತೀಚಿನ ಪ್ರಕರಣವೊಂದರಲ್ಲಿ, ಅಲಹಾಬಾದ್ ಹೈಕೋರ್ಟ್ ಲಿವ್-ಇನ್ ಸಂಬಂಧ (ಸಹಜೀವನ) ಎಂದಿಗೂ ಮದುವೆ ಒದಗಿಸುವ ಭದ್ರತೆ, ಸಮಾಜದ ಸ್ವೀಕಾರ, ಪ್ರಗತಿ ಮತ್ತು  ಸ್ಥಿರತೆಯನ್ನು ಒದಗಿಸುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಟ್ಟಿದೆ.

ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಸಹಬಾಳ್ವೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಸಾಕಷ್ಟು ಪ್ರಶ್ನೆಗಳು ಎದ್ದಿವೆ. ಇದನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸುವ ಜನರು ಇದು ಸಂವಿಧಾನವು ನೀಡಿರುವ ಮೂಲಭೂತ ಹಕ್ಕು ಎಂದು ಹೇಳುವ ಮೂಲಕ ಅದನ್ನು ಸಮರ್ಥಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.

ಲಿವ್ ಇನ್‌ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ವಿರೋಧಿಸುವವರು ಅದಕ್ಕೆ ಭಾರತದ ಸಂಸ್ಕೃತಿ, ಸಾಮಾಜಿಕ ಮೌಲ್ಯ ಇತ್ಯಾದಿ ಕುರಿತಾದ ಪ್ರಶ್ನೆಯನ್ನು ಎತ್ತುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಹಾಗೆಯೇ, ಸಮಾಜವು ಲಿವ್‌ ಇನ್‌ ಸಂಬಂಧದಲ್ಲಿರುವ ಮಹಿಳೆಯರನ್ನು ಬೇರೆಯದೇ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ನೋಡುತ್ತದೆ.

ಸಂಸತ್ತು ಸಹಜೀವನದ ಬಗ್ಗೆ ಯಾವುದೇ ಕಾನೂನನ್ನು ಜಾರಿಗೆ ತಂದಿಲ್ಲವಾದರೂ, ನ್ಯಾಯಾಲಯಗಳು ತಮ್ಮ ತೀರ್ಪುಗಳ ಮೂಲಕ ಅಂತಹ ಸಂಬಂಧಗಳ ಕಾನೂನು ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ನೆನಪಿಸುತ್ತಿವೆ.

ಆದರೂ ದೇಶದ ಅನೇಕ ನ್ಯಾಯಾಲಯಗಳು ಈ ಪ್ರಕರಣಗಳಲ್ಲಿ ವಿಭಿನ್ನ ನಿಲುವುಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡಿವೆ ಎಂಬುದು ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿದೆ.

ಸಹಜೀವನದ ಬಗ್ಗೆ ಅಲಹಾಬಾದ್ ಹೈಕೋರ್ಟ್ ಹೇಳಿದ್ದೇನು?

ಅಲಹಬಾದ್‌ ಹೈಕೋರ್ಟ್‌ ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿ ಈ ಕುರಿತು ಮಾತನಾಡುತ್ತಾ, ಈ ದೇಶದಲ್ಲಿ ವಿವಾಹ ಎನ್ನುವ ಸಂಸ್ಥೆಯನ್ನು ನಾಶಪಡಿಸುವ ಕೆಲಸ ಸಂಘಟಿತ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ನಡೆಯುತ್ತಿದೆ ಎಂದು ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ.

ಸಮಾಜವನ್ನು ಅಸ್ಥಿರಗೊಳಿಸುವ ಮತ್ತು ದೇಶದ ಪ್ರಗತಿಗೆ ಅಡ್ಡಿಪಡಿಸುವ ಪ್ರವೃತ್ತಿಯನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುವ ಚಲನಚಿತ್ರಗಳು ಮತ್ತು ಟಿವಿ ಧಾರಾವಾಹಿಗಳು ಸಹ ವಿವಾಹ ಸಂಸ್ಥೆಯನ್ನು ನಾಶಪಡಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತಿವೆ ಎನ್ನುವುದು ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರ ಅಭಿಪ್ರಾಯ.

ವೈವಾಹಿಕ ಸಂಬಂಧದಲ್ಲಿ ಗಂಡಹೆಂಡತಿಯ ನಡುವಿನ ಸಂಘರ್ಷಗಳನ್ನು ಎತ್ತಿ ತೋರಿಸುತ್ತಾ, ಸಹಜೀವನವನ್ನು ಪ್ರಗತಿಪರ ಸಮಾಜದ ಉದಾಹರಣೆಯಾಗಿ ತೋರಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ, ಆ ಮೂಲಕ ಯುವಕರನ್ನು ಅದರತ್ತ ಆಕರ್ಷಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ ಎಂದು ನ್ಯಾಯಾಲಯ ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಟ್ಟಿದೆ.

ಕೆಲವು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದಿದ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಮದುವೆ ಸಂಸ್ಥೆಯನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ದೊಡ್ಡ ಸಮಸ್ಯೆಯಾಗಿ ಮಾರ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಭಾರತದಲ್ಲಿಯೂ ಒಂದು ವೇಳೆ ಮದುವೆಯೆನ್ನುವುದು ಅಂತಹ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗೆ ಒಳಗಾದಗಲಷ್ಟೇ ಲಿವ್‌ ಇನ್‌ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಸರಿಯೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಬಹುದು ಎನ್ನುವುದು ನ್ಯಾಯಾಲಯದ ಅಭಿಪ್ರಾಯ.

“ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಉತ್ತಮ ಸಂಬಂಧವಿಲ್ಲದೆ, ನೀವು ದೇಶದ ಪ್ರಗತಿಗೆ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ಒಂದು ದೇಶದ ಸಾಮಾಜಿಕ, ರಾಜಕೀಯ ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ ಸ್ಥಿರತೆಯು ಆ ದೇಶದ ಮಧ್ಯಮ ವರ್ಗ ಮತ್ತು ಅದರ ನೈತಿಕತೆಯನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿರುತ್ತದೆ” ಎಂದು ನ್ಯಾಯಾಲಯ ಹೇಳಿದೆ.

ಕೋರ್ಟು ಈ ಹೇಳಿಕೆಗಳನ್ನು ನೀಡಿದ ಸಂದರ್ಭ ಯಾವುದು?

ಮದುವೆಯಾಗುತ್ತೇನೆಂದು ಹೇಳಿ ತನ್ನ ಸಂಗಾತಿ ಒಂದು ವರ್ಷ ತನ್ನೊಂದಿಗೆ ಲಿವ್‌ ಇನ್‌ ಸಂಬಂಧದಲ್ಲಿದ್ದು ಈ ಅವನು ನನ್ನನ್ನು ನಿರ್ಲಕ್ಷಿಸುತ್ತಿದ್ದಾನೆ ಎಂದು ಮಹಿಳೆಯೊಬ್ಬರು ದಾಖಲಿಸಿದ್ದ ದೂರಿನ ವಿಷಯಕ್ಕೆ ತೀರ್ಪು ನೀಡುವಾಗ ಕೋರ್ಟು ಮೇಲಿನ ಹೇಳಿಕೆಗಳನ್ನು ನೀಡಿತ್ತು.

ತನ್ನ ಪಾರ್ಟ್ನರ್ ತಾನು ಗರ್ಭಿಣಿಯಾದಾಗ ಗರ್ಭಪಾತ ಮಾಡಿಸಲು ಔಷಧಿ ನೀಡಿದ್ದು, ಮದುವೆಯ ಕುರಿತು ನಿರ್ಲಕ್ಷ್ಯ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾನೆ ಎಂದು ಮಹಿಳೆ ದೂರಿನಲ್ಲಿ ಹೇಳಿಕೊಂಡಿದ್ದರು

ಈ ಪ್ರಕರಣದ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಆರೋಪಿಗೆ ಜಾಮೀನು ನೀಡುತ್ತಾ ನ್ಯಾಯಾಲಯವು ‘ಲಿವ್-ಇನ್ ರಿಲೇಶನ್ಶಿಪ್’ ವಿಷಯದ ಬಗ್ಗೆ ತನ್ನ ಅಭಿಪ್ರಾಯಗಳನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿತು.

“ಲಿವ್‌ ಇನ್‌ ಸಂಬಂಧವು ಯುವಕರನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸುತ್ತದೆಯಾದರೂ, ನಂತರದ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಮಧ್ಯಮ ವರ್ಗದಿಂದ ಬಂದ ಅವರು ಸಾಮಾಜಿಕ ನಿಯಮಗಳು ಮತ್ತು ನೈತಿಕ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ” ಎಂದು ನ್ಯಾಯಾಲಯ ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಟ್ಟಿದೆ.

ಇಂತಹ ಸಂಬಂದಗಳಿಗೆ ಒಪ್ಪಿಗೆಯಿಲ್ಲದ ಕಾರಣ ಅವರಿಗೆ ಸಾಮಾಜಿಕ ಜೀವನ ನಡೆಸುವುದು ಕಷ್ಟವೆಂದು ಅವರಿಗೆ ನಂತರ ಅರ್ಥವಾಗುತ್ತದೆ.

ಇಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ, ಮಧ್ಯಮ ವರ್ಗದ ಸಮುದಾಯವು ಇಂತಹ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಬೇರೆಯದೇ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ನೋಡುವುದರಿಂದಾಗಿ, ಇಂತಹ ಸಂಬಂಧಗಳಿಂದ ಹೊರ ಬಂದ ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ಸಮಾಜವನ್ನು ಎದುರಿಸುವುದು ಕಷ್ಟವಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ನ್ಯಾಯಾಲಯ ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಟ್ಟಿದೆ.

“ಹೆಣ್ಣು ಲಿವ್‌ ಇನ್‌ ಸಂಬಂಧದಲ್ಲಿ ಬದುಕಲು ಆರಂಭಿಸುತ್ತಿದ್ದಂತೆ ಅನುಚಿತ ಟೀಕೆಗಳಿಂದ ಹಿಡಿದು ಸಾಮಾಜಿಕ ಬಹಿಷ್ಕಾರದವರೆಗೆ ಅನೇಕ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಆಗ ಅವಳು ಈ  ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸಲು ಬಯಸುತ್ತಾಳೆ. ಮತ್ತು ಆ ಮೂಲಕ ಸಾಮಾಜಿಕ ಅನುಮೋದನೆ ಪಡೆಯಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತಾಳೆ” ಎಂದು ನ್ಯಾಯಾಲಯ ಹೇಳಿದೆ.

ಪುರುಷರಿಗೆ ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿರುವುದಿಲ್ಲ… ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ಎದುರಿಸಬೇಕಿರುವುದು ಹೆಣ್ಣು

ಲಿವ್‌ ಸಂಬಂಧದಲ್ಲಿ ಗಂಡಿಗೆ ಯಾವುದೇ ಸಮಸ್ಯೆಯಿರುವುದಿಲ್ಲ ಅವನು ಸಂಬಂಧದಿಂದ ಹೊರ ನಡೆದರೂ ಇನ್ನೊಂದು ಸಂಬಂಧವನ್ನು ದಕ್ಕಿಸಿಕೊಳ್ಳಬಲ್ಲ. ಆದರೆ ಹೆಣ್ಣಿಗೆ ಇನ್ನೊಬ್ಬ ಗಂಡನ್ನು ಹುಡುಕಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಅಷ್ಟು ಸುಲಭವಲ್ಲವೆನ್ನುವುದು ಅಲಹಾಬಾದ್‌ ಹೈಕೋರ್ಟ್‌ ಅಭಿಪ್ರಾಯ.

ಆದರೆ ಲಿವ್‌ ಇನ್‌ ಸಂಬಂಧವೂ ಶತಮಾನಗಳಿಂದಲೂ ಸಮಾಜದ ಒಂದು ಭಾಗವಾಗಿ ಮುಂದುವರೆದುಕೊಂಡು ಬಂದಿದೆಯೆಂದು ತಜ್ಞರು ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಡುತ್ತಾರೆ.

ಮದುವೆಯು ಸಾಮಾಜಿಕ ಮತ್ತು ಕೌಟುಂಬಿಕ ಗುರುತನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ ಎಂಬ ಮನಸ್ಥಿತಿ ಭಾರತೀಯ ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಇನ್ನೂ ಮುಂದುವರೆದಿದೆ ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.

ಹೆಣ್ಣು ಎಷ್ಟೇ ಕಷ್ಟವಾದರೂ, ಎಷ್ಟೇ ತೊಂದರೆಗಳು ಎದುರಾದರೂ ತನ್ನ ವೈವಾಹಿಕ ಜೀವನವನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಎಲ್ಲಾ ಪ್ರಯತ್ನಗಳನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಾಳೆ ಎಂಬುದು ಪ್ರಚಲಿತ ನಂಬಿಕೆಯಾಗಿದೆ ಎಂದು ರತ್ನಕುಮಾರಿ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.

“ಲಿವ್‌ ಇನ್‌ ಸಂಬಂಧದಲ್ಲಿ, ಹೆಣ್ಣಿಗೆ ತನ್ನ ಸಂಗಾತಿಯನ್ನು ಆಯ್ದುಕೊಳ್ಳುವ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವಿರುತ್ತದೆ. ಅಲ್ಲಿ ಅವಳು ತನ್ನದೇ ಆದ ನಿಯಮಗಳ ಪ್ರಕಾರ ಮುಕ್ತವಾಗಿ ಬದುಕಬಹುದು. ಆದರೆ ಮದುವೆಯಲ್ಲಿ, ಅವಳು ಶೋಷಣೆಗೆ ಒಳಗಾಗುತ್ತಲೇ ಇರುತ್ತಾಳೆ” ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.

ಲಿವ್ ಇನ್‌ ಜೀವನ ಪದ್ಧತಿಯನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಲು ಸಮಾಜ ಸಮಯ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ ಎಂದು ತಜ್ಞರು ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಡುತ್ತಾರೆ.

ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನದಲ್ಲಿ ಮೂಲಭೂತ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ನಾಗರಿಕನಿಗೂ ನೀಡಲಾಗಿದೆ. ಇದು ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ, ಜೀವಿಸುವ ಹಕ್ಕು ಮತ್ತು ಸಂಗಾತಿಯನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡುವ ಹಕ್ಕನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಹಾಗಾದರೆ ಮಹಿಳೆ ತನ್ನ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಹೇಗೆ ಬಿಟ್ಟುಕೊಡಲು ಸಾಧ್ಯ? ಇದು ಅವರು ಕೇಳುತ್ತಿರುವ ಪ್ರಶ್ನೆ.

ಅಭಿಜಿತ್ ಕಳೆದ ಎಂಟು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಪುಣೆಯಲ್ಲಿ ರೈಟ್ ಟು ಲವ್ ಅಭಿಯಾನವನ್ನು ನಡೆಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.

“ಒಬ್ಬ ಮಹಿಳೆ ಮದುವೆಗೆ ಮೊದಲು ಹುಡುಗನೊಂದಿಗೆ ವಾಸಿಸಲು ಬಯಸಿದರೆ ಮತ್ತು ನಂತರ ಅದೇ ಸಂಗಾತಿಯನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗಲು ಬಯಸಿದರೆ, ಅದು ಅವಳಿಗೆ ಬಿಟ್ಟದ್ದು. ಅವಳು ಆ ಸಂಬಂಧದಿಂದ ಹೊರಬರಬಹುದು ಅಥವಾ ಅದರಲ್ಲೇ ಮುಂದುವರಿಯಬಹುದು” ಎಂದು ಅಭಿಜಿತ್ ಹೇಳಿದರು.

ಲಿವ್‌ ಇನ್‌ ಸಂಬಂಧದಲ್ಲಿ ಮಹಿಳಾ ಹಕ್ಕುಗಳಿವೆಯೇ?

ಕೆಲವು ತಿಂಗಳ ಹಿಂದೆ ಶ್ರದ್ಧಾ ವಾಕರ್ ಮತ್ತು ಅಫ್ತಾಬ್ ಪ್ರಕರಣ ಇಡೀ ದೇಶವನ್ನು ಬೆಚ್ಚಿಬೀಳಿಸಿತು. ಇದು ಲಿವ್‌ ಇನ್‌ ಸಂಬಂಧದ ಬಗ್ಗೆ ಚರ್ಚೆಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿತು.

ಹಾಗೆಂದು ಮದುವೆಯಲ್ಲಿ ಸಿಗುವ ಭದ್ರತೆ ಹೆಣ್ಣಿಗೆ ಲಿವ್‌ ಇನ್‌ ಸಂಬಂಧದಲ್ಲಿ ಸಿಗುವುದಿಲ್ಲವೆನ್ನುವುದು ಸರಿಯಲ್ಲ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ ಅಭಿಜಿತ್.

“ಮದುವೆ ಸಂಬಂಧಗಳಲ್ಲಿ ಹಿಂಸಾಚಾರ ಇರುವಂತೆಯೇ ಲಿವ್‌ ಇನ್‌ ಸಂಬಂಧಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಇರುತ್ತವೆ. ಇಂತಹ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಮದುವೆಯಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಭದ್ರತೆಯಿದೆಯೆನ್ನುವುದು ತಪ್ಪಾಗುತ್ತದೆ, ಏಕೆಂದರೆ ಸಂಬಂಧಗಳು ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಮನಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿರುತ್ತದೆ.”

2013ರಲ್ಲಿ PWDV ಕಾಯ್ದೆ – 2005 ಪ್ರಕರಣದಲ್ಲಿ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ಲಿವ್-ಇನ್ ಸಂಬಂಧದ ಬಗ್ಗೆ ಕೆಲವು ಪ್ರಮುಖ ಹೇಳಿಕೆಗಳನ್ನು ನೀಡಿತು. ಕೌಟುಂಬಿಕ ಹಿಂಸಾಚಾರವನ್ನು ಕಾಯ್ದೆಯ ಸೆಕ್ಷನ್ 2 (F) ನಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಲಾಗಿದೆ.

“ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಲಿವ್-ಇನ್ ಸಂಬಂಧಗಳು ಕಾನೂನುಬದ್ಧವಾಗಿವೆ. 2005ರ ಕಾನೂನಿನ ಪ್ರಕಾರ, ಇಂತಹ ಸಂಬಂಧಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಿಷ್ಟು ಮದುವೆಯಂತಹ ಸ್ಥಿರತೆ ಇರಬೇಕು. ಈ ಸಂಬಂಧಗಳಲ್ಲಿ ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ವಿವಾಹಿತ ಮಹಿಳೆಗೆ ಸಿಗುವ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಸಹ ನೀಡಲಾಗಿದೆ” ಎಂದು ವಕೀಲೆ ಸೋನಾಲಿ ಕಡವಾಸರ ಹೇಳಿದರು.

“ಲಿವ್-ಇನ್ ಸಂಬಂಧದಲ್ಲಿ ಮಹಿಳೆಯರ ಮೇಲೆ ದೈಹಿಕ, ಮಾನಸಿಕ ಅಥವಾ ಆರ್ಥಿಕ ಕಿರುಕುಳ ನಡೆದಿದ್ದರೆ, ಕಾನೂನಿನ ಪ್ರಕಾರ ದೂರು ನೀಡಬಹುದು. ಆಕೆಯ ಫೋಟೋಗಳು ಮತ್ತು ವೀಡಿಯೊಗಳು ಸೋರಿಕೆಯಾದರೆ, ಅವಳು ಐಟಿ ಕಾಯ್ದೆಯಡಿ ದೂರು ಸಲ್ಲಿಸಬಹುದು” ಎಂದು ಸೋನಾಲಿ ಹೇಳಿದರು.

ಮದುವೆ ಬೇರೆ, ಲಿವ್‌ ಇನ್‌ ಬೇರೆ

ನ್ಯಾಯಾಲಯಗಳು ತೀವ್ರ ಒತ್ತಡದ ಮೇರೆಗೆ ಇಂತಹ ಹೇಳಿಕೆಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತಿವೆ ಎಂಬುದು ಅರ್ಥವಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ಧನಕ್‌ NGO ಸಂಸ್ಥಾಪಕ ಆಸಿಫ್ ಇಕ್ಬಾಲ್ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.

ಆದರೆ VHP ನಾಯಕ ವಿನೋದ್‌ ಬನ್ಸಾಲ್‌ ತಮ್ಮ ಸಂಘಟನೆ ಲಿವ್‌ ಇನ್‌ ಸಂಬಂಧಕ್ಕೆ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿಲ್ಲ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ. ಆದರೆ ಮದುವೆಯಡಿ ಸಿಗುವ ಹಕ್ಕುಗಳು ಲಿವ್‌ ಇನ್‌ ಸಂಬಂಧದಡಿ ಬದುಕುತ್ತಿರುವ ಮಹಿಳೆಗೆ ದೊರಕುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳಿದರು.

“ಇಂತಹ ಸಂಬಂಧಗಳು ಎಷ್ಟು ಕಾಲ ಬದುಕುತ್ತವೆ ಎಂದು ಹೇಳಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲೆನ್ನುವುದರ ಕುರಿತೂ ನಾವು ಯೋಚಿಸಬೇಕು. ಲಿವ್‌ ಇನ್‌ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಮದುವೆ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸುವುದಿಲ್ಲ, ಏಕೆಂದರೆ ಮದುವೆ ಕಾನೂನುಬದ್ಧವಾದುದು” ಎಂದು ಬನ್ಸಾಲ್‌ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.

ಜೊತೆಗೆ ಇಂತಹ ಸಂಬಂಧಗಳಲ್ಲಿರುವ ಯುವ ಜನರು ಈ ಕುರಿತು ಹೊರಗೆ ಮಾತನಾಡುವುದಿಲ್ಲವೆನ್ನುವುದು ಕೂಡಾ ಸತ್ಯ ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.

(ಆಧಾರ: ಬಿಬಿಸಿ)