ಚಂದ್ರಯಾನ-3: ಚಂದ್ರನ ಮೇಲೆ ಶಿಲಾಪಾಕದ ಸಾಗರ!

ಬೆಂಗಳೂರು: ಚಂದ್ರನ ಮೇಲ್ಮೈ ತಂಪಾಗುವ ಮೊದಲು ಶಿಲಾಪಾಕ ಸಾಗರದಲ್ಲಿ (Ocean of Magma) ಆವರಿಸಿತ್ತು, ನಂತರ ನಿರಂತರವಾಗಿ ಉಲ್ಕಾಪಾತವಾಯಿತು. ಇದು ಕೆಳ ಪದರಗಳಲ್ಲಿ ಮುಳುಗಿದ್ದ ಭಾರವಾದ ಖನಿಜಗಳನ್ನು ಅಗೆಯಿತು ಎಂದು ಭಾರತೀಯ ಸಂಶೋಧಕರ ತಂಡವು ಆಗಸ್ಟ್ 21 ರಂದು ನೇಚರ್ ಜರ್ನಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಿಸಿದ ಅಧ್ಯಯನ ವರದಿಯಲ್ಲಿ ತಿಳಿಸಿದೆ.

ಶಿಲಾಪಾಕ ಸಾಗರವು ಚಂದ್ರನ ಇಡೀ ಮೇಲ್ಮೈಯನ್ನು ಆವರಿಸಿತ್ತೇ ಎಂಬ ಹಿಂದಿನ ಪ್ರಶ್ನೆಗೆ ಉತ್ತರವನ್ನು ನೀಡಿದೆ..

ಶಿಲಾಪಾಕ ಸಾಗರದ ಸಿದ್ಧಾಂತ – The theory of a magma ocean

ಒಂದು ಸಿದ್ಧಾಂತದ ಪ್ರಕಾರ, ಚಂದ್ರನ ಮೇಲ್ಮೈಯ 1,000 ಕಿಲೋಮೀಟರ್‌ಗಳು ಸುಮಾರು 4.5 ಶತಕೋಟಿ ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ಹುಟ್ಟಿ ತಕ್ಷಣ ಕರಗಿದ ಶಿಲಾಪಾಕದಿಂದ ಮುಚ್ಚಲ್ಪಟ್ಟವು.

ಮುಂದಿನ ನೂರಾರು ಮಿಲಿಯನ್ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ, ಪೈರೋಕ್ಸೀನ್ ಮತ್ತು ಆಲಿವಿನ್ (ಇವುಗಳು ಭೂಮಿಯ ಮ್ಯಾಂಟಲ್‌ನ ಮೇಲೂ ಇರುವ ಕಲ್ಲುಗಳ್ನು ರೂಪಿಸುವ ಖನಿಜ ಗುಂಪುಗಳು) ನಂತಹ ಭಾರವಾದ ಖನಿಜಗಳು ಪ್ಲ್ಯಾಜಿಯೋಕ್ಲೇಸ್ (ಫೆಲ್ಡ್ಸ್ಪಾರ್ ಗ್ರೂಪ್ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಖನಿಜ, ಇದರಲ್ಲಿ ಇದು ಅಲ್ಯೂಮಿನಾ ಮತ್ತು ಸಿಲಿಕಾ ಎರಡೂ ಇರುತ್ತವೆ) ನಂತಹ ಹಗುರವಾದ ಅಂಶಗಳ ಕೆಳಗೆ ಬಂದು ಸೇರಿಕೊಂಡವು. ಚಂದ್ರನು ತಣ್ಣಗಾಗುತ್ತಿದ್ದಂತೆ, ಈ ಅಂಶಗಳು ಪದರಗಳಾಗಿ ನೆಲೆಗೊಂಡವು.

ಸಮಭಾಜಕ ರೇಖೆಯ ಸಮೀಪದಿಂದ ಅಪೊಲೊ ಮತ್ತು ಲೂನಾ ಮಿಷನ್‌ಗಳ ರಾಕ್ ಮಾದರಿಗಳು ಮತ್ತು ಮಧ್ಯ ಅಕ್ಷಾಂಶದಿಂದ ಚೀನಾ ನಡೆಸಿದ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗಳು ಈ ಸಿದ್ಧಾಂತವನ್ನು ಎತ್ತಿಹಿಡಿದಿವೆ. ಧ್ರುವಗಳ ಸಮೀಪದಿಂದ ಚಂದ್ರಯಾನ-3 ನೀಡಿದ ಡೇಟಾವನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಪ್ರಸ್ತುತ ಅಧ್ಯಯನವು ಸಿದ್ದಾಂತಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪುರಾವೆಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ.

ಭಾರತೀಯ ಸಂಶೋಧಕರ ತಂಡವು ಚಂದ್ರನ ಸುಮಾರು 70 ಡಿಗ್ರಿ ಅಕ್ಷಾಂಶದಲ್ಲಿ ಚಂದ್ರನ ಮಣ್ಣಿನಲ್ಲಿರುವ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಿದೆ. ಇವರು ಕಳೆದ ಆಗಸ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಚಂದ್ರಯಾನ-3 ರ ವಿಕ್ರಮ್ ಲ್ಯಾಂಡರ್‌ನಿಂದ ಕಳುಹಿಸಲಾದ ಪ್ರಗ್ಯಾನ್ ರೋವರ್‌ನಲ್ಲಿ ಆಲ್ಫಾ ಪಾರ್ಟಿಕಲ್ ಎಕ್ಸ್-ರೇ ಸ್ಪೆಕ್ಟ್ರೋಮೀಟರ್ (ಎಪಿಎಕ್ಸ್‌ಎಸ್) ಬಳಸಿ 23 ಪರಿವೀಕ್ಷಣೆಗಳನ್ನು ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ.

ಇದು ಫಿಸಿಕಲ್ ರಿಸರ್ಚ್ ಲ್ಯಾಬೋರೇಟರಿ (ಪಿಆರ್‌ಎಲ್) ಮತ್ತು ಅಹಮದಾಬಾದ್‌ನ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್ ಕೇಂದ್ರ, ಉತ್ತರಾಖಂಡದ ಶ್ರೀನಗರದ ಹೇಮಾವತಿ ನಂದನ್ ಬಹುಗುಣ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ ಮತ್ತು ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಭಾರತೀಯ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಸಂಶೋಧನಾ ಸಂಸ್ಥೆ (ಇಸ್ರೋ) ವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡ ತಂಡವಾಗಿದೆ.

ಕೆಳಗಿನ ಮತ್ತು ಮಧ್ಯ-ಅಕ್ಷಾಂಶಗಳಿಂದ ಬಂಡೆಗಳನ್ನು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಿದ ಹಿಂದಿನ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗಳಂತೆ, ಅಧ್ಯಯನವು ಪ್ಲ್ಯಾಜಿಯೋಕ್ಲೇಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಸಮೃದ್ಧವಾಗಿರುವ ಫೆರೋನ್ ಅನೋರ್ಥೋಸೈಟ್‌ನ ಬಂಡೆಗಳನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿದಿದೆ.

“ಈ ಬಂಡೆಗಳು ಚಂದ್ರನ ದಕ್ಷಿಣ ಪ್ರದೇಶವು ಈ ಬಂಡೆಗಳು ಹೆಚ್ಚಾಗಿರುವುದು ಚಂದ್ರನಾದ್ಯಂತ ಇವು ಹರಡಿಕೊಂಡಿವೆ ಎಂಬುದಕ್ಕೆ ಬಲವಾದ ಪುರಾವೆಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ, ಇದು ಶಿಲಾಪಾಕ ಸಾಗರದಿಂದ ಮಾತ್ರ ಸಂಭವಿಸುತ್ತದೆ” ಎಂದು ಅಧ್ಯಯನದ ಲೇಖಕರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರಾದ ಫಿಸಿಕಲ್ ರಿಸರ್ಚ್ ಲ್ಯಾಬೋರೇಟರಿಯ ಸಂತೋಷ್ ವಿ. ವಡವಾಲೆ ಹೇಳಿದರು.

ಆದರೂ ಈ ಅಕ್ಷಾಂಶಗಳಲ್ಲಿ ಈ ರೀತಿಯ ಬಂಡೆಗಳು ಒಂದೇ ರೀತಿಯದ್ದಾಗಿಲ್ಲ ಎಂದು ಅಧ್ಯಯನವು ಕಂಡುಹಿಡಿದಿದೆ: ಸುಮಾರು ನಾಲ್ಕನೇ ಒಂದು ಭಾಗದಷ್ಟು ಬಂಡೆಗಳು ಹಗುರವಾದ ಮೆಗ್ನೀಸಿಯಮ್ ಖನಿಜಗಳು, ಪೈರೋಕ್ಸೀನ್ ಮತ್ತು ಆಲಿವೈನ್ ಅನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿವೆ.

ಈ ಹಗುರವಾದ ಖನಿಜಾಂಶಗಳನ್ನು ನಂತರ ಬಿದ್ದ ಉಲ್ಕೆಗಳಿಂದ ಶತಕೋಟಿ ವರ್ಷಗಳವರೆಗೆ ಅಗೆಯಲ್ಪಟ್ಟವು, ಇದು ಬೇಸಿನ್‌ಗಳೆಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ದೊಡ್ಡ ಕುಳಿಗಳ ಒಳಗೆ ವಿವಿಧ ಗಾತ್ರದ ಕುಳಿಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸಿತು. ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಉಲ್ಕಾಶಿಲೆಯು ಈ ಹಗುರವಾದ ಬಂಡೆಗಳ ಬಿಟ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ತುಂಡುಗಳನ್ನು ಮೇಲಿನ ಪದರಗಳಿಗೆ ಕೊಂಡೊಯ್ದಿವೆ, ಈ ಅಕ್ಷಾಂಶಗಳಲ್ಲಿ ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಪ್ರಕಾರಗಳ ಕಲ್ಲಿನ  ಮಿಶ್ರಣವನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡಿವೆ. ಎಲ್ಲಾ ತುಣುಕುಗಳೂ ಒಟ್ಟಾಗಿ ಬರುತ್ತಿವೆ ಎಂದು ವಡವಾಲೆ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.