ದೇಶದ ಉದ್ಧಾರವೆಂದರೆ ಜನರನ್ನು ಮನುಷ್ಯರು ಮತ್ತು ಭಾರತೀಯರು ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸುವುದು – ಕರ್ನಾಟಕ ಹೈಕೋರ್ಟ್

ಹೈದರಾಬಾದ್ ಮತ್ತು ಕರ್ನಾಟಕದ ಗಡಿ ಪ್ರದೇಶದ ಜನರ ಕೋಮು ಸಾಮರಸ್ಯವನ್ನು ಶ್ಲಾಘಿಸುತ್ತಾ, ಕರ್ನಾಟಕ ಹೈಕೋರ್ಟ್, “ದೇಶದ ಉದ್ಧಾರವೆಂದರೆ ಜನರನ್ನು ಒಬ್ಬ ಮನುಷ್ಯರು ಮತ್ತು ಭಾರತೀಯರು ಎಂದು ಗುರುತಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಇತರ ಅವರ ಇತರ (ಧಾರ್ಮಿಕ) ಗುರುತುಗಳು ಎರಡನೇ ಪಾತ್ರವನ್ನು ವಹಿಸುತ್ತದೆ” ಎಂದು ಹೇಳಿದೆ. ಹೈದರಾಬಾದ್ ಕರ್ನಾಟಕ ಪ್ರದೇಶದ ಭಾಗವಾಗಿರುವ ಯಾದಗಿರಿ ಜಿಲ್ಲೆ, ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಹೈದರಾಬಾದ್-ಕರ್ನಾಟಕ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ ಕೋಮು ಸಾಮರಸ್ಯವನ್ನು ಆಚರಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿ ಎಂ.ಐ. ಅರುಣ್ ಹೇಳಿದರು. ಇದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಹೈದರಾಬಾದ್-ಕರ್ನಾಟಕ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಹಿಂದೂಗಳು ಮತ್ತು ಮುಸ್ಲಿಮರು ಪರಸ್ಪರ ಸಮುದಾಯಗಳ ಹಬ್ಬಗಳಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸುವುದು ಕೂಡ ಸೇರಿದೆ.

“ಶರಣಬಸವೇಶ್ವರ ದೇವಸ್ಥಾನ, ಖ್ವಾಜಾ ಬಂದೇನವಾಜ್ ದರ್ಗಾದಂತಹ ಧಾರ್ಮಿಕ ಕೇಂದ್ರಗಳು ಕೋಮು ಸಾಮರಸ್ಯದ ಉದಾಹರಣೆಗಳಾಗಿವೆ, ಇದನ್ನು ಇಡೀ ದೇಶವು ಪಾಲಿಸಬಹುದು… ಕೋಮು ಸಾಮರಸ್ಯಕ್ಕೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ, ಮುಸ್ಲಿಂ ಸಮುದಾಯದ ಮೊಹರಂ ಹಬ್ಬವನ್ನು ಹಿಂದೂಗಳು ಸಹ ಆಚರಿಸುತ್ತಾರೆ, ಅಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಹಿಂದೂ ದೇವತೆಗಳನ್ನು ಹಬ್ಬದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಮುಸ್ಲಿಮರು ಮತ್ತು ಹಿಂದೂಗಳು ಪೂಜಿಸುತ್ತಾರೆ,” ಎಂದು ಅರುಣ್‌ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ

ಯಾದಗಿರಿ ಜಿಲ್ಲೆಯ ವಡಗೇರಾ ತಾಲ್ಲೂಕಿನ ತುಮಕೂರು ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ಕಾಶಿಮಲ್ಲಿ ಎಂಬ ಹಿಂದೂ ದೇವತೆಯನ್ನು ಹಿಂದೂಗಳು ಮತ್ತು ಮುಸ್ಲಿಮರು ಇಬ್ಬರೂ ಪೂಜಿಸುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಮೊಹರಂ ಹಬ್ಬವನ್ನು ಗ್ರಾಮದ ದೇವಾಲಯದ ಮುಂದೆ ‘ಅಲೈ ಭೋಸಾಯಿ ಕುಣಿತ’ ಎಂಬ ಜಾನಪದ ನೃತ್ಯದ ಮೂಲಕ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ಮಾದಿಗ ದಂಡೋರ ಸಲ್ಲಿಸಿದ ಅರ್ಜಿಯ ವಿಚಾರಣೆಯ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.

ಮಾದಿಗ ಸಮುದಾಯದ ಸದಸ್ಯರು ಸಹ ಈ ಆಚರಣೆಗಳಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸುತ್ತಾರೆ. ಈ ಆಚರಣೆಯಲ್ಲಿ ಮಾದಿಗ ಸಮುದಾಯದಿಂದ ಹಲಿಗೆ (ಒಂದು ರೀತಿಯ ವಾದ್ಯ) ಬಡಿಯುವುದು ಸಹ ಸೇರಿದೆ. ಆದರೂ, ಅವರು ಅಸ್ಪೃಶ್ಯರಾಗಿರುವುದರಿಂದ ಅವರನ್ನು ಈ ವಾದ್ಯ ನುಡಿಸುವಂತೆ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತಿದೆ ಎಂದು ಭಾವಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಆ ಕಾರಣಕ್ಕಾಗಿ, ಅವರು ಅದನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಿದರು, ಆದರೆ ಉತ್ಸವಗಳಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದರು. ಇದು ಮೇಲ್ಜಾತಿಯ ಹಿಂದೂಗಳು ಮತ್ತು ಮಾದಿಗ ಸಮುದಾಯದ ನಡುವೆ ಜಾತೀಯ ಅಸಂಗತತೆಗೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು, ಇದು ಜಾತಿ ಸಂಘರ್ಷಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು.

ಹೀಗಾಗಿ, ಅರ್ಜಿದಾರರು ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ಮೊಹರಂ ಹಬ್ಬದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ‘ಅಲೈ ಭೋಸಾಯಿ ಕುಣಿತ’ ಸೇರಿದಂತೆ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಉತ್ಸವಗಳನ್ನು ನಿಷೇಧಿಸಲು ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟ ಅಧಿಕಾರಿಗಳಿಗೆ ಮನವಿ ನೀಡಿದರು. ಅದನ್ನು ಪರಿಗಣಿಸದ ಕಾರಣ, ಅವರು ನ್ಯಾಯಾಲಯವನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸಿದರು. ಇದಕ್ಕೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿ, ಸರ್ಕಾರಿ ವಕೀಲರು ಯಾದಗಿರಿ ಸಹಾಯಕ ಆಯುಕ್ತರ ಅಫಿಡವಿಟ್ ಅನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸಿದರು, ಅದರಲ್ಲಿ ಯಾದಗಿರಿ ಜಿಲ್ಲೆಯ ವಡಗೇರಾ ತಾಲ್ಲೂಕಿನ ತುಮಕೂರು ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ಮೊಹರಂ ಹಬ್ಬವನ್ನು ನಡೆಸುವುದು ಸೂಕ್ತವಲ್ಲ ಎಂದು ಸಲ್ಲಿಸಲಾಯಿತು.

ಇದಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಪೀಠವು, “ಹಿಂದೂಗಳು ಮತ್ತು ಮುಸ್ಲಿಮರು ಇಬ್ಬರೂ ಸಾಮರಸ್ಯದಿಂದ ಆಚರಿಸುತ್ತಿರುವ ಮುಸ್ಲಿಂ ಹಬ್ಬವು ಮೇಲ್ಜಾತಿಯ ಹಿಂದೂಗಳು ಮತ್ತು ದಲಿತರ ನಡುವೆ ಜಾತಿ ಘರ್ಷಣೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗಿರುವುದು ದುರದೃಷ್ಟಕರ” ಎಂದು ಹೇಳಿದೆ. ನಂತರ ಅದು “ಸರ್ಕಾರವು ಹಲವಾರು ಸಮುದಾಯಗಳ ನಡುವೆ ಶಾಂತಿ ಮತ್ತು ಕೋಮು ಸೌಹಾರ್ದತೆಯ ಸಂದೇಶವನ್ನು ಹರಡುವ ಹಬ್ಬಗಳನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಬೇಕು, ಆದರೆ, ಅದು ಸಾಧ್ಯವಾಗದಿದ್ದಾಗ, ನಿರ್ಧಾರವನ್ನು ರಾಜ್ಯ ಅಧಿಕಾರಿಗಳಿಗೆ ಬಿಡುವುದು ಉತ್ತಮ. ಪ್ರಸ್ತುತ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ, ಹಬ್ಬಗಳನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸಬೇಕೇ ಅಥವಾ ಬೇಡವೇ ಎಂಬುದನ್ನು ಸರ್ಕಾರಿ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ನಿರ್ಧರಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ” ಎಂದು ಪೀಠ ಹೇಳಿದೆ.

“ಒಂದು ಸಮುದಾಯವು ಇತರ ಸಮುದಾಯಗಳನ್ನು ಪ್ರಚೋದಿಸದೆ ಹಬ್ಬವನ್ನು ಆಚರಿಸುವ ಹಕ್ಕನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಹಾಗಿದ್ದೂ, ಒಂದು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಸಮುದಾಯವು ಮತ್ತೊಂದು ಸಮುದಾಯವನ್ನು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕವಾಗಿ ನಡೆದುಕೊಂಡು ಬಂದಿದೆ ಎಂಬ ಕಾರಣಕ್ಕೆ ಅವರು ಒಪ್ಪದ ಕೆಲಸವನ್ನು ಮಾಡಲು ಒತ್ತಾಯಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ,” ಪೀಠ ಅಭಿಪ್ರಾಯ ಪಟ್ಟಿದೆ. ಇದರ ನಂತರ, ಅರ್ಜಿದಾರರ ಮನವಿವನ್ನು ಪರಿಗಣಿಸಲು ಮತ್ತು ಉತ್ಸವಗಳಲ್ಲಿ ಭಾಗಿಗಳಾಗುವ ಎಲ್ಲರ ಅಭಿಪ್ರಾಯವನ್ನು ಆಲಿಸಲು ಮತ್ತು ನಂತರ ಕಾನೂನಿನ ಪ್ರಕಾರ ಸೂಕ್ತ ನಿರ್ಧಾರಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲು ಪ್ರತಿವಾದಿಗಳಿಗೆ ನಿರ್ದೇಶನ ನೀಡಿದೆ.

“ಉತ್ಸವಗಳು ಮುಂದುವರಿದರೆ, ಮಾದಿಗ ಸಮುದಾಯವನ್ನು ಹಲಿಗೆ ಬಾರಿಸುವಂತೆ ಯಾರೂ ಒತ್ತಾಯಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಭಾಗವಹಿಸುವವರಿಗೆ ಸಾಕಷ್ಟು ರಕ್ಷಣೆ ನೀಡುವುದು ಸರ್ಕಾರದ ಕರ್ತವ್ಯ ಎಂದು ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾಗಿ ಹೇಳಬೇಕಾಗಿಲ್ಲ” ಎಂದು ಪೀಠ ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸಿತು.

ದೂರುದಾರರ ಪರ: ವಕೀಲ ವಿನಯ್ ಸ್ವಾಮಿ ಸಿ.

ಪ್ರತಿವಾದಿ ಪರ: ಎಜಿಎ ಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನ್ ಸಾಹುಕರ್

ಉಲ್ಲೇಖ ಸಂಖ್ಯೆ: 2025 LiveLaw (Kar) 220

ಆದೇಶವನ್ನು ಓದಲು ಇಲ್ಲಿ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ