ಜಿಎಸ್‌ಟಿ 2.0 (ಸರಕು ಮತ್ತು ಸೇವಾ ತೆರಿಗೆ) ಮೂಲಕ ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನರಿಗೆ ಉತ್ತಮ ಪ್ರಯೋಜನಗಳನ್ನು ತಂದಿದ್ದೇವೆ ಎಂದು ಕೇಂದ್ರದ ಎನ್‌ಡಿಎ ಸರ್ಕಾರ ಹೇಳಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದೆ. ತೆರಿಗೆ ದರಗಳೊಂದಿಗೆ ಸ್ಲ್ಯಾಬ್‌ಗಳನ್ನು ಸಹ ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಿದ್ದೇವೆ ಎಂದು ಪ್ರಚಾರ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರೂ, ಅದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಮರೆಮಾಚಿದ ದೊಡ್ಡ ಹೊರೆಗಳನ್ನು ಹೇರುತ್ತಿದೆ.
ಸ್ವಿಗ್ಗಿ, ಜೊಮಾಟೊ, ಬ್ಲಿಂಕಿಟ್, ಮ್ಯಾಜಿಕ್‌ಪಿನ್‌ನಂತಹ ಆಹಾರ ಮತ್ತು ದಿನಸಿ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುವ ಇ-ಕಾಮರ್ಸ್ ಪ್ಲಾಟ್‌ಫಾರ್ಮ್‌ಗಳು ಒದಗಿಸುವ ಡೆಲಿವರಿ ಸೇವೆಗಳ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರವು ಇದೀಗ 18% ಜಿಎಸ್‌ಟಿ ವಿಧಿಸಿದೆ. ಈ ನಿರ್ಧಾರವು ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 22 ರಿಂದ ಜಾರಿಗೆ ಬರಲಿದೆ.
ಹೆಚ್ಚಿದ ಡೆಲಿವರಿ ಶುಲ್ಕಗಳನ್ನು ಆಯಾ ಕಂಪನಿಗಳು ಗ್ರಾಹಕರಿಂದ ಸಂಗ್ರಹಿಸಲಿವೆ. ಅಂದರೆ, ಕೇಂದ್ರದ ಈ ಹೊಸ ನಿರ್ಧಾರವು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಗ್ರಾಹಕರ ಮೇಲೆ ಹೊರೆ ಹಾಕಲಿದೆ ಎಂದು ಆರ್ಥಿಕ ತಜ್ಞರು ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ.
ಸ್ವಿಗ್ಗಿ, ಜೊಮಾಟೊ ಮುಂತಾದ ಆಹಾರ ವಿತರಣಾ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್‌ಗಳು ಗ್ರಾಹಕರು ಆರ್ಡರ್ ಮಾಡಿದ ಆಹಾರದ ಮೂಲ ಬೆಲೆಯ ಜೊತೆಗೆ ಪ್ಲಾಟ್‌ಫಾರ್ಮ್ ಶುಲ್ಕ, ರೆಸ್ಟೋರೆಂಟ್ ಶುಲ್ಕ, ಡೆಲಿವರಿ ಶುಲ್ಕ, ಪ್ಯಾಕೇಜಿಂಗ್ ಶುಲ್ಕ, ರದ್ದತಿ ಶುಲ್ಕ, ಮಳೆ ಶುಲ್ಕ, ಟ್ರಾಫಿಕ್ ಶುಲ್ಕ ಎಂಬಂತಹ ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಹೆಸರುಗಳಲ್ಲಿ ಗ್ರಾಹಕರಿಂದ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಹಣ ವಸೂಲಿ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದವು.
ಆದರೂ, ನಗರಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿದ ಟ್ರಾಫಿಕ್ ಮತ್ತು ಸಮಯದ ಕೊರತೆಯಿಂದಾಗಿ, ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಆರ್ಡರ್‌ಗಳು ಬರುತ್ತಿದ್ದವು. ಇದರ ಜೊತೆಗೆ, ಡೆಲಿವರಿ ಶುಲ್ಕಗಳ ಮೇಲೆ ಜಿಎಸ್‌ಟಿ ಇಲ್ಲದ ಕಾರಣ ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಒಂದು ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಸ್ವಲ್ಪ ಮಟ್ಟಿಗೆ ನೆಮ್ಮದಿ ಸಿಗುತ್ತಿತ್ತು. ಆದರೆ, ಕೇಂದ್ರದ ಈ ಹೊಸ ನಿರ್ಧಾರದಿಂದಾಗಿ, ಡೆಲಿವರಿ ಶುಲ್ಕಗಳ ಮೇಲೆ 18% ಜಿಎಸ್‌ಟಿ ಸೇರಿಕೊಂಡಿದೆ.
ಅಂದರೆ, ಡೆಲಿವರಿ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್‌ಗಳು ವಸೂಲಿ ಮಾಡುವ ಡೆಲಿವರಿ ಶುಲ್ಕಕ್ಕೆ ಈ ತೆರಿಗೆ ಹೆಚ್ಚುವರಿಯಾಗಿ ಸೇರಿಕೊಂಡಿದೆ. ಇದರರ್ಥ, ಗೃಹೋಪಯೋಗಿ ವಿತರಣಾ ಸೇವೆಗಳು ಈಗ ಮತ್ತಷ್ಟು ದುಬಾರಿಯಾಗಲಿವೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಒಂದು ಇ-ಕಾಮರ್ಸ್ ಸಂಸ್ಥೆಯು ಹಿಂದೆ 80 ರೂಪಾಯಿ ಡೆಲಿವರಿ ಶುಲ್ಕವನ್ನು ವಸೂಲಿ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರೆ, ಈಗ ಅದು (18% ಜಿಎಸ್‌ಟಿ ಸೇರಿಸಿ) 94 ರೂಪಾಯಿಯವರೆಗೂ ಹೆಚ್ಚಾಗಬಹುದು ಎಂದು ತಜ್ಞರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.
ಗಿಗ್ ವರ್ಕರ್‌ಗಳಿಗೆ ತೊಂದರೆ!
‘ಡೆಲಿವರಿ ಶುಲ್ಕಗಳ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರವು 18% ಜಿಎಸ್‌ಟಿ ವಿಧಿಸಿದೆ. ಡೆಲಿವರಿ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್‌ಗಳು ಈ ಹೊರೆಯನ್ನು ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ವರ್ಗಾಯಿಸಬಹುದು, ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ, ಆಹಾರ ಅಥವಾ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ವಿತರಿಸುವ ಕ್ಯಾಪ್ಟನ್‌ಗಳ (ಡೆಲಿವರಿ ಬಾಯ್‌ಗಳು) ಕಮೀಷನ್‌ನಲ್ಲಿ ಕಡಿತ ಮಾಡಬಹುದು’ ಎಂದು ಒಂದು ಆಹಾರ ವಿತರಣಾ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್‌ನ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಾಹಕರು ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ.
ಇನ್ನೊಂದೆಡೆ, ಡೆಲಿವರಿ ಶುಲ್ಕಗಳ ಮೇಲೆ ಜಿಎಸ್‌ಟಿ ವಿಧಿಸಿರುವುದರಿಂದ ಆನ್‌ಲೈನ್ ಆರ್ಡರ್‌ಗಳು ಕಡಿಮೆಯಾಗುವ ಅಪಾಯವಿದೆ ಎಂದು ಗಿಗ್ ವರ್ಕರ್‌ಗಳು ಆತಂಕ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಇದು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ತಮ್ಮ ಉದ್ಯೋಗಕ್ಕೆ ಅಪಾಯಕಾರಿಯಾಗಬಹುದು ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.
ಹೆಚ್ಚಿಸಿದ ಜಿಎಸ್‌ಟಿಯನ್ನು ಗ್ರಾಹಕರಿಂದ ವಸೂಲಿ ಮಾಡುವ ಬದಲು ಕಂಪನಿಗಳು ತಮ್ಮ ಕಮೀಷನ್‌ನಲ್ಲಿ ಕಡಿತ ಮಾಡಿದರೆ, ಆರ್ಥಿಕವಾಗಿ ನಷ್ಟ ಅನುಭವಿಸುವುದು ತಾವೇ ಎಂದು ಅವರು ನೋವು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಕೇಂದ್ರವು ತಮ್ಮ ನಿರ್ಧಾರದ ಬಗ್ಗೆ ಮರುಪರಿಶೀಲಿಸಬೇಕು ಎಂದು ಅವರು ಒತ್ತಾಯಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.
ದಿನನಿತ್ಯ ಬಳಸುವ ಹೇರ್ ಆಯಿಲ್, ಸಾಬೂನು, ಫೇಸ್ ಪೌಡರ್, ಶಾಂಪೂ, ಟೂತ್ ಬ್ರಷ್, ಟೂತ್ ಪೇಸ್ಟ್ ಮೇಲೆ ಇರುವ 18% ಜಿಎಸ್‌ಟಿಯನ್ನು 5%ಗೆ ಇಳಿಸಿದ ಕೇಂದ್ರ, ಅದೇ ವರ್ಗಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ ಡಿಟರ್ಜೆಂಟ್‌ಗಳು (ಬಟ್ಟೆ ಸಾಬೂನು, ಸರ್ಫ್, ಲಿಕ್ವಿಡ್), ಹೇರ್ ಡೈ ಮುಂತಾದ ಕಾಸ್ಮೆಟಿಕ್ಸ್‌ಗಳ ಮೇಲೆ ಜಿಎಸ್‌ಟಿಯನ್ನು 18%ನಲ್ಲಿಯೇ ಉಳಿಸಿರುವುದಕ್ಕೆ ಎಲ್ಲೆಡೆಯಿಂದ ಟೀಕೆಗಳು ವ್ಯಕ್ತವಾಗಿವೆ.
ಈ ನಿರ್ಧಾರ ತಮಗೆ ಆಘಾತ ನೀಡಿದೆ ಎಂದು ಕೈಗಾರಿಕಾ ವಲಯದವರು ತಿಳಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಡಿಟರ್ಜೆಂಟ್‌ಗಳ ಮೇಲಿನ ಜಿಎಸ್‌ಟಿಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಿದರೆ ಬಡ ಮತ್ತು ಮಧ್ಯಮ ವರ್ಗದವರಿಗೆ ಆರ್ಥಿಕವಾಗಿ ಲಾಭವಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ಹಲವರು ಒತ್ತಾಯಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.
