ವಸ್ತು ಮತ್ತು ಸೇವಾ ತೆರಿಗೆ (ಜಿಎಸ್‌ಟಿ) ಯಲ್ಲಿ ತೀರಾ ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ತಂದ ಸುಧಾರಣೆಗಳಿಂದ ಬಡ ಮತ್ತು ಮಧ್ಯಮ ವರ್ಗದ ಜನರಿಗೆ ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಯೋಜನಗಳು ದೊರೆಯುತ್ತವೆ ಎಂದು ಮೋದಿ ಸರ್ಕಾರ ನೀಡುತ್ತಿರುವ ಎಲ್ಲಾ ಪ್ರಚಾರವು ಸುಳ್ಳು ಎಂದು ಸಾಬೀತಾಗಿದೆ. ಜಿಎಸ್‌ಟಿ 2.0 ನಿಂದ ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನರಿಗೆ ಯಾವುದೇ ಪ್ರಯೋಜನವಿಲ್ಲ ಎಂದು ತಜ್ಞರು ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಸ್ಲಾಬ್‌ಗಳ ಕಡಿತ ಇರಲಿ, ನಿತ್ಯಬಳಕೆಯ ವಸ್ತುಗಳಿಂದ ಹಿಡಿದು, ಮಕ್ಕಳ ಪುಸ್ತಕಗಳು, ಪೆನ್‌ಗಳು, ವಿತರಣಾ ಸೇವೆಗಳು ಮತ್ತು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ದಿವ್ಯಾಂಗರ ಸಹಾಯ ಸಾಧನಗಳ ಮೇಲೆಯೂ ಹಿಂದಿಗಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ತೆರಿಗೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ.
ವಸ್ತು-ಸೇವಾ ತೆರಿಗೆ (ಜಿಎಸ್‌ಟಿ) ಯಲ್ಲಿ ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ತಂದ ಸುಧಾರಣೆಗಳಿಂದ ಬಡ ಮತ್ತು ಮಧ್ಯಮ ವರ್ಗದ ಜನರಿಗೆ ಉತ್ತಮ ಪ್ರಯೋಜನಗಳು ದೊರೆತಿವೆ ಎಂದು ಕೇಂದ್ರದ ಮೋದಿ ಸರ್ಕಾರ ಆಡಂಬರದಿಂದ ಘೋಷಿಸಿದೆ. ಜಿಎಸ್‌ಟಿಯಲ್ಲಿದ್ದ ನಾಲ್ಕು ಸ್ಲಾಬ್‌ಗಳನ್ನು ಎರಡಕ್ಕೆ ಇಳಿಸಿರುವುದನ್ನು ಐತಿಹಾಸಿಕ ನಿರ್ಧಾರವೆಂದು ಬಣ್ಣಿಸಿದೆ. ಜಿಎಸ್‌ಟಿ 2.0 ಅನ್ನು ಮುಂದಿನ ಪೀಳಿಗೆಯ ಸುಧಾರಣೆ ಎಂದು, ಇದು ‘ಬಚತ್ ಉತ್ಸವ’ (ಉಳಿತಾಯ ಉತ್ಸವ) ಎಂದು ಪ್ರಧಾನಿ ಮೋದಿ ಸೇರಿದಂತೆ ಕಮಲದ ನಾಯಕರೆಲ್ಲರೂ ಪ್ರಚಾರ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಆದರೆ, ಕೇಂದ್ರ ತಂದಿರುವ ಜಿಎಸ್‌ಟಿ 2.0 ರ ಫಲಗಳು ಶ್ರೀಮಂತರಿಗೆ ಮೋದವಾಗಿಯೂ, ಸಾಮಾನ್ಯರಿಗೆ ಖೇದವಾಗಿಯೂ ಉಳಿದಿವೆ ಎಂದು ತಜ್ಞರು ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಸ್ಲಾಬ್‌ಗಳ ಕಡಿತ ಇರಲಿ, ನಿತ್ಯಬಳಕೆಯ ವಸ್ತುಗಳು, ಆರೋಗ್ಯ ವಿಮೆ, ಮಕ್ಕಳ ಪುಸ್ತಕಗಳು, ಕೈಮಗ್ಗದ ಬಟ್ಟೆಗಳು, ಆನ್‌ಲೈನ್ ವಿತರಣಾ ಸೇವೆಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ, ಅಂತಿಮವಾಗಿ ದಿವ್ಯಾಂಗರು ಬಳಸುವ ಸಹಾಯಕ ಸಾಧನಗಳ ಮೇಲೆಯೂ ಹಿಂದಿಗಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ತೆರಿಗೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ. ಇನ್ನೊಂದೆಡೆ, ಕಳೆದ ತಿಂಗಳ 22 ರಿಂದಲೇ ಜಿಎಸ್‌ಟಿ ಇಳಿಕೆಯಾದ ದರಗಳು ಲಭ್ಯವಾಗಬೇಕಿದ್ದರೂ, ಹಲವು ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಹಳೆಯ ದರಗಳನ್ನೇ ಮುಂದುವರೆಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ ಎಂದು ಸಾವಿರಾರು ದೂರುಗಳು ಬಂದಿವೆ.
ನೇಕಾರರ ಬೆನ್ನಲುಬು ಮುರಿಯುವ ನಿರ್ಧಾರ
ದೇಶದಲ್ಲಿ ಕೃಷಿಯ ನಂತರ ಲಕ್ಷಾಂತರ ಜನರಿಗೆ ಜೀವನಾಧಾರವಾಗಿರುವ ಕೈಮಗ್ಗ (ಹ್ಯಾಂಡ್‌ಲೂಮ್) ಮತ್ತು ಜವಳಿ (ಟೆಕ್ಸ್‌ಟೈಲ್) ಕ್ಷೇತ್ರದ ಮೇಲೆ ಮೋದಿ ಸರ್ಕಾರ ತೆರಿಗೆಯ ಬರೆ ಎಳೆದಿದೆ. ₹ 2,500 ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಬೆಲೆಯ ಕೈಮಗ್ಗದ ಮತ್ತು ಇತರೆ ಬಟ್ಟೆಗಳ ಮೇಲಿನ ಜಿಎಸ್‌ಟಿ ದರವನ್ನು ಪ್ರಸ್ತುತ 12% ರಿಂದ 18% ಕ್ಕೆ ಏರಿಸಿದೆ. ಈ ನಿರ್ಧಾರದಿಂದ ಕೈಮಗ್ಗ ಮತ್ತು ಜವಳಿ ಕ್ಷೇತ್ರವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿರುವ ಕಾರ್ಮಿಕರ ಮೇಲೆ ತೀವ್ರ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯಿದೆ ಎಂದು ಕೈಗಾರಿಕಾ ಕ್ಷೇತ್ರದ ತಜ್ಞರು ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ. ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರದ ಈ ನಿರ್ಧಾರದ ವಿರುದ್ಧ ನೇಕಾರರು ಮತ್ತು ಜವಳಿ ಉದ್ಯಮದ ಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳು ಆಕ್ರೋಶ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಈ ನಿರ್ಧಾರವು ಗ್ರಾಹಕರ ಮೇಲೆ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಹೊರೆಯನ್ನು ಹೊರಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ಎಚ್ಚರಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಯಂತ್ರಗಳನ್ನು ಬಳಸದೆ ಕೈಗಳಿಂದ ನೇಯುವ ಈ ಸೀರೆಗಳು ಬಹಳ ಬಾಳಿಕೆ ಬರುವಂತಹವು ಮತ್ತು ಶ್ರಮವೂ ಹೆಚ್ಚಿರುತ್ತದೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ. ಇಷ್ಟು ಶ್ರಮವಿರುವ ಕಾಂಚಿ, ಬನಾರಸ್, ಪೋಚಂಪಲ್ಲಿ, ಧರ್ಮಾವರಂ, ವೆಂಕಟಗಿರಿ, ಗದ್ವಾಲ್ ಮುಂತಾದ ಸೀರೆಗಳು ₹ 2,500 ಕ್ಕೆ ಹೇಗೆ ಸಿಗಲು ಸಾಧ್ಯ ಎಂದು ಪ್ರಶ್ನಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.
ವಿಮೆ ತೆರಿಗೆರಹಿತ ಎನ್ನುವ ಸುಳ್ಳು
ಆರೋಗ್ಯ ಮತ್ತು ಜೀವ ವಿಮಾ ಪಾಲಿಸಿಗಳ ಮೇಲೆ ಜಿಎಸ್‌ಟಿಯನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಪ್ರಚಾರ ಮಾಡಿಕೊಂಡಿರುವ ಕೇಂದ್ರವು.. ಗ್ರೂಪ್ ವಿಮಾ ಪಾಲಿಸಿಗಳ ಮೇಲೆ ಮಾತ್ರ 18% ತೆರಿಗೆಯನ್ನು ಮುಂದುವರೆಸಿರುವುದು ಆತಂಕಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ. ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೆ, ವೈಯಕ್ತಿಕ ವಿಮಾ ಪಾಲಿಸಿದಾರರಿಗೂ ಸಹ ಇನ್‌ಪುಟ್ ಟ್ಯಾಕ್ಸ್ ಕ್ರೆಡಿಟ್ (ITC) ರೂಪದಲ್ಲಿ ಮತ್ತೊಂದು ಹೊರೆ ಬೀಳುತ್ತಿದೆ ಎಂದು ಹಲವು ವಿಶ್ಲೇಷಕರು ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ದೇಶದಲ್ಲಿ ವಿಮಾ ಪಾಲಿಸಿಗಳು ಎರಡು ರೀತಿಯಲ್ಲಿವೆ: ಒಂದು ವೈಯಕ್ತಿಕ ವಿಮಾ ಪಾಲಿಸಿ, ಇನ್ನೊಂದು ಗ್ರೂಪ್ ವಿಮಾ ಪಾಲಿಸಿ. ವೈಯಕ್ತಿಕ ವಿಮಾ ಪಾಲಿಸಿಗಳನ್ನು ಅಸಂಘಟಿತ ಕಾರ್ಮಿಕರು ಮತ್ತು ವ್ಯಾಪಾರಿಗಳು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ, ಆದರೆ ಗ್ರೂಪ್ ವಿಮಾ ಪಾಲಿಸಿಗಳನ್ನು ನೌಕರರ ಪರವಾಗಿ ಕಂಪನಿಗಳು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ.
ಅದರಂತೆ, ನೌಕರರ ವೇತನದಿಂದ ಸ್ವಲ್ಪ ಮೊತ್ತವನ್ನು ಪ್ರೀಮಿಯಂ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಕಡಿತಗೊಳಿಸಿ ವಿಮಾ ಕಂಪನಿಗಳಿಗೆ ಪಾವತಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಗ್ರೂಪ್ ವಿಮಾ ಪಾಲಿಸಿಗಳ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರವು 18% ಜಿಎಸ್‌ಟಿ ಯನ್ನು ಯಥಾಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಮುಂದುವರೆಸಿದೆ. ಇದರಿಂದ ಜಿಎಸ್‌ಟಿ 2.0 ನಿಂದ ತಮ್ಮ ಮೇಲಿನ ಪ್ರೀಮಿಯಂ ಹೊರೆಯಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಇಳಿಕೆಯಾಗಿಲ್ಲ ಎಂದು ನೌಕರರು ಬೇಸರ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಇನ್ನು, ವೈಯಕ್ತಿಕ ವಿಮಾ ಪಾಲಿಸಿಗಳ ಮೇಲೆ ಜಿಎಸ್‌ಟಿ ತೆಗೆದುಹಾಕಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಕೇಂದ್ರವು ಘೋಷಿಸಿದರೂ, ಇನ್‌ಪುಟ್ ಟ್ಯಾಕ್ಸ್ ಕ್ರೆಡಿಟ್ (ITC) ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಪಾಲಿಸಿದಾರರಿಗೆ ಸ್ವಲ್ಪಮಟ್ಟಿಗೆ ಹೊರೆ ಬೀಳುತ್ತಿದೆ ಎಂದು ಆರ್ಥಿಕ ತಜ್ಞರು ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಜಿಎಸ್‌ಟಿ ರದ್ದತಿಯಿಂದ ಐಟಿಸಿ ಕ್ಲೈಮ್‌ಗಳಿಗೆ ಅವಕಾಶವಿಲ್ಲದಂತಾಗಿದೆ. ಇದರಿಂದ ತಮ್ಮ ವ್ಯವಹಾರದ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಿಗೆ ಮಾಡುವ ಪಾವತಿಗಳ ಹೊರೆ ಇನ್ಮುಂದೆ ಕಂಪನಿಗಳ ಮೇಲೆ ಬೀಳಲಿದೆ ಎಂದು ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ. ಹಾಗಾಗಿ, ಈ ಹೊರೆಯನ್ನು ಕಂಪನಿಗಳು ಪಾಲಿಸಿದಾರರ ಮೇಲೆ ವರ್ಗಾಯಿಸುವ ಅಪಾಯವಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಇದು ಸಂಭವಿಸಿದಲ್ಲಿ, ಪಾಲಿಸಿಗಳ ಮೂಲ ಪ್ರೀಮಿಯಂ ಬೆಲೆಗಳು 3 ರಿಂದ 5% ರಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಾಗಬಹುದು ಎಂದು ಅವರು ಅಂದಾಜಿಸಿದ್ದಾರೆ.
ಮಕ್ಕಳ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನೂ ಬಿಟ್ಟಿಲ್ಲ
ಜಿಎಸ್‌ಟಿಯ ಇತ್ತೀಚಿನ ತಿದ್ದುಪಡಿಗಳಿಂದ ಮಕ್ಕಳ ಶಾಲಾ ಶುಲ್ಕದ ಹೊರೆ, ಪಠ್ಯಪುಸ್ತಕಗಳು, ಪೆನ್ನುಗಳು ಮತ್ತು ಬ್ಯಾಗ್‌ಗಳ ಬೆಲೆಗಳು ಹೆಚ್ಚಾಗಿವೆ ಎಂದು ಆರ್ಥಿಕ ವಿಶ್ಲೇಷಕರು ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಸ್ಪರ್ಧಾತ್ಮಕ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳಿಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಕೋಚಿಂಗ್, ಆನ್‌ಲೈನ್ ತರಗತಿಗಳು, ಟ್ಯೂಷನ್ ಶುಲ್ಕಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಯಾವುದೇ ಸಮಾಧಾನ ಸಿಕ್ಕಿಲ್ಲ ಎಂದು ವಿವರಿಸಿದ್ದಾರೆ. ವಿವರಗಳಿಗೆ ಹೋಗುವುದಾದರೆ, ಶಾಲೆ, ಕಾಲೇಜುಗಳ ಶುಲ್ಕಗಳ ಮೇಲೆ ಯಾವುದೇ ಜಿಎಸ್‌ಟಿ ಹೊರೆ ಇರುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ಮೇಲ್ನೋಟಕ್ಕೆ ಹೇಳುವ ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರವು, ಶಾಲಾ ನಿರ್ವಹಣಾ ವೆಚ್ಚಗಳ ಮೇಲೆ ಮಾತ್ರ ತೆರಿಗೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಿದೆ. ಪೂರಕ ಶಿಕ್ಷಣ (Supplementary Education) ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಬರುವ ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಬಳಸುವ ಐಟಿ ಸೇವೆಗಳು, ಸ್ವಚ್ಛತೆ, ಭದ್ರತೆ, ನಿರ್ವಹಣೆ, ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಇತ್ಯಾದಿಗಳ ಮೇಲೆ ಹಿಂದೆ 12% ಇದ್ದ ಜಿಎಸ್‌ಟಿಯನ್ನು ಈಗ 18% ಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚಿಸಿದೆ. ಪ್ರಸ್ತುತ, ಟ್ಯೂಷನ್ ಶುಲ್ಕದ ಜೊತೆಗೆ ಭದ್ರತೆ, ಶಾಲಾ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ, ಟೆಕ್, ಲ್ಯಾಬ್ ಸೇವೆಗಳು ಹೀಗೆ ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ಸೇರಿಸಿ ಶಾಲಾ ಶುಲ್ಕವನ್ನು ಆಡಳಿತ ಮಂಡಳಿಗಳು ಸಂಗ್ರಹಿಸುತ್ತಿವೆ.
ಪೂರಕ ಶಿಕ್ಷಣದ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರವು ಜಿಎಸ್‌ಟಿ ಹೆಚ್ಚಿಸಿರುವುದರಿಂದ ಮಕ್ಕಳ ಶಾಲಾ ಶುಲ್ಕಗಳು ಮತ್ತಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಾಗುವ ಅಪಾಯವಿದೆ ಎಂದು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳ ಪೋಷಕರು ಆತಂಕ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಶಾಲಾ ಆಡಳಿತ ಮಂಡಳಿಗಳು ಇನ್‌ಪುಟ್ ಟ್ಯಾಕ್ಸ್ ಕ್ರೆಡಿಟ್ (ITC) ಅನ್ನು ಕ್ರೆಡಿಟ್ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲವಾದ್ದರಿಂದ, ಈ ಹೆಚ್ಚಿದ ವೆಚ್ಚಗಳು ಶುಲ್ಕಗಳ ರೂಪದಲ್ಲಿ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳ ಪೋಷಕರಿಗೆ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಹೊರೆಯನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುವುದು ಖಚಿತ ಎಂದು ಶಿಕ್ಷಣ ತಜ್ಞರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ನೋಟ್‌ಬುಕ್‌ಗಳ ಮೇಲೆ ಜಿಎಸ್‌ಟಿ ತೆಗೆದುಹಾಕಿರುವ ಕೇಂದ್ರವು, ಪಠ್ಯಪುಸ್ತಕಗಳು ಮತ್ತು ಮುದ್ರಿತ ಅಧ್ಯಯನ ಸಾಮಗ್ರಿಗಳ ಮೇಲಿನ 12% ಜಿಎಸ್‌ಟಿಯನ್ನು 18% ಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚಿಸಿದೆ. ಇದರಿಂದ ಶಾಲಾ ಮಕ್ಕಳ ಪಠ್ಯಪುಸ್ತಕಗಳು, ಕೋಚಿಂಗ್‌ಗೆ ತಯಾರಿ ನಡೆಸುವ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳ ಸ್ಟಡಿ ಮೆಟೀರಿಯಲ್‌ಗಳ ಬೆಲೆ ಗಗನಕ್ಕೇರಿದೆ. ಪೆನ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಬ್ಯಾಗ್‌ಗಳ ಮೇಲೆಯೂ 18% ಜಿಎಸ್‌ಟಿ ವಿಧಿಸಿದೆ. ಕೇಂದ್ರದ ಈ ನಿರ್ಧಾರವು ದೇಶಾದ್ಯಂತ 20 ಕೋಟಿ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳ ಮೇಲೆ ಮತ್ತು ಅವರ ಕುಟುಂಬ ಸದಸ್ಯರ ಮೇಲೆ ಆರ್ಥಿಕ ಹೊರೆಯನ್ನು ಹೊರಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ವಿಶ್ಲೇಷಕರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.
ಕಾರ್ಮಿಕರಿಗೆ ಕಷ್ಟ
ಜಿಎಸ್‌ಟಿ ತಿದ್ದುಪಡಿಗಳು ಕಾರ್ಮಿಕರಿಗೆ ಆಘಾತಕಾರಿಯಾಗಿವೆ. ಕಾರ್ಮಿಕ ಶುಲ್ಕಗಳ (Labour Charges) ಮೇಲೆ ಪ್ರಸ್ತುತ ಇರುವ 12% ಜಿಎಸ್‌ಟಿಯನ್ನು 18% ಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚಿಸಿರುವುದರಿಂದ ಸೂಕ್ಷ್ಮ, ಸಣ್ಣ ಮತ್ತು ಮಧ್ಯಮ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳಿಗೆ (MSME) ಕಷ್ಟಕರ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ಬಂದೊದಗಿದೆ. ಹೊಸ ತೆರಿಗೆ ನೀತಿಯಿಂದ ತಾವು ಕಂಪನಿಗಳನ್ನು ಮುಚ್ಚಬೇಕಾಗಬಹುದು ಎಂದು ಎಂಎಸ್‌ಎಂಇ ಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳು ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಕಾರ್ಮಿಕ ಶುಲ್ಕಗಳ ಮೇಲೆ ಜಿಎಸ್‌ಟಿಯನ್ನು 12% ರಿಂದ 5% ಕ್ಕೆ ಇಳಿಸಬೇಕೆಂದು ನಾವು ಹಲವು ಬಾರಿ ಮನವಿ ಮಾಡಿದ್ದೆವು, ಆದರೆ ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುವ ಬದಲು ಕೇಂದ್ರವು ಮತ್ತಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಿಸಿದೆ ಎಂದು ಆಕ್ರೋಶ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದ್ದಾರೆ.
ಡೆಲಿವರಿ ‘ವರ್ರಿ’ (ಆತಂಕ)
ಸ್ವಿಗ್ಗಿ, ಜೊಮಾಟೊ, ಬ್ಲಿಂಕಿಟ್, ಮ್ಯಾಜಿಕ್ ಪಿನ್‌ನಂತಹ ಆಹಾರ ಮತ್ತು ದಿನಸಿ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುವ ಇ-ಕಾಮರ್ಸ್ ಪ್ಲಾಟ್‌ಫಾರ್ಮ್‌ಗಳು ಒದಗಿಸುವ ವಿತರಣಾ ಸೇವೆಗಳ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರವು ಇತ್ತೀಚೆಗೆ 18% ಜಿಎಸ್‌ಟಿ ವಿಧಿಸಿದೆ. ಇದರಿಂದ ಹೆಚ್ಚಿದ ವಿತರಣಾ ಶುಲ್ಕಗಳನ್ನು ಆಯಾ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಗ್ರಾಹಕರಿಂದ ಸಂಗ್ರಹಿಸಲಿವೆ. ಅಂದರೆ, ಕೇಂದ್ರದ ಇತ್ತೀಚಿನ ನಿರ್ಧಾರವು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಗ್ರಾಹಕರ ಮೇಲೆ ಹೊರೆಯನ್ನು ಹೊರಿಸಿದೆ ಎಂದು ಆರ್ಥಿಕ ತಜ್ಞರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಈ ಮೊದಲು, ವಿತರಣಾ ಶುಲ್ಕಗಳ ಮೇಲೆ ಜಿಎಸ್‌ಟಿ ಇಲ್ಲದಿದ್ದ ಕಾರಣ ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಸ್ವಲ್ಪ ಮಟ್ಟಿಗೆ ಸಮಾಧಾನ ಸಿಗುತ್ತಿತ್ತು. ಆದರೆ, ಕೇಂದ್ರದ ಈ ಇತ್ತೀಚಿನ ನಿರ್ಧಾರದಿಂದಾಗಿ.. ವಿತರಣಾ ಶುಲ್ಕಗಳ ಮೇಲೆ 18% ಜಿಎಸ್‌ಟಿ ಬಿದ್ದಿದೆ. ಅಂದರೆ, ಡೆಲಿವರಿ ಆ್ಯಪ್‌ಗಳು ವಿಧಿಸುವ ವಿತರಣಾ ಶುಲ್ಕಕ್ಕೆ ಈ ತೆರಿಗೆ ಹೆಚ್ಚುವರಿಯಾಗಿ ಸೇರಿಕೊಂಡಿದೆ. ಇದರಿಂದಾಗಿ ಹೋಮ್ ಡೆಲಿವರಿ ಸೇವೆಗಳು ಇನ್ನಷ್ಟು ದುಬಾರಿಯಾಗಿವೆ.
ಬ್ಯೂಟಿ’ಫುಲ್ ದರೋಡೆ’ (ದಂಡ)
ಸೌಂದರ್ಯ ಸಂರಕ್ಷಣೆ ಮತ್ತು ದೈಹಿಕ ಯೋಗಕ್ಷೇಮದ ಸೇವೆಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಈ ಹಿಂದೆ ಇದ್ದ 18% ಜಿಎಸ್‌ಟಿಯನ್ನು 5% ಕ್ಕೆ ಇಳಿಸುವ ಮೂಲಕ ತಾವು ದೊಡ್ಡ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದ್ದೇವೆ ಎಂದು ಕೇಂದ್ರದ ಮೋದಿ ಸರ್ಕಾರ ಪ್ರಚಾರ ಮಾಡುತ್ತಿದೆ. ಆದರೆ, ಈ ಇತ್ತೀಚಿನ ನಿರ್ಧಾರದಿಂದ ಸಲೂನ್‌ಗಳು, ಬ್ಯೂಟಿ ಪಾರ್ಲರ್‌ಗಳು, ಜಿಮ್ ಸೆಂಟರ್‌ಗಳು, ಯೋಗ ತರಗತಿಗಳಿಗೆ ಹೋಗುವ ಸಾವಿರಾರು ಜನರಿಗೆ ಸಿಗುವ ಪ್ರಯೋಜನ ಕಡಿಮೆ ಎಂದು ತಿಳಿದುಬಂದಿದೆ. ಬ್ಯೂಟಿ ಮತ್ತು ವೆಲ್‌ನೆಸ್ ಸೇವೆಗಳ ಮೇಲೆ ಜಿಎಸ್‌ಟಿಯನ್ನು 5% ಕ್ಕೆ ಇಳಿಸಿದ್ದರೂ, ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಆ ಮಟ್ಟಿಗೆ ಪ್ರಯೋಜನ ಸಿಗುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ಕೈಗಾರಿಕಾ ತಜ್ಞರು ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ, ಈಗಿರುವ ಬಿಲ್ ಹೆಚ್ಚಾಗಬಹುದು ಎಂದೂ ಎಚ್ಚರಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಬ್ಯೂಟಿ ಮತ್ತು ವೆಲ್‌ನೆಸ್ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುವ ಸರ್ವೀಸ್ ಪ್ರೊವೈಡರ್‌ಗಳಿಗೆ ಇನ್‌ಪುಟ್ ಟ್ಯಾಕ್ಸ್ ಕ್ರೆಡಿಟ್ (ITC) ಪ್ರಯೋಜನಗಳು ಸಿಗದಿರುವುದೇ ಇದಕ್ಕೆ ಕಾರಣ ಎಂದು ವಿಶ್ಲೇಷಿಸಿದ್ದಾರೆ.
ಜಿಎಸ್‌ಟಿಯಲ್ಲಿ ಈಗಲೇ ಏಕೆ ಬದಲಾವಣೆಗಳು?
ಮೋದಿ ಸರ್ಕಾರದ ರಾಜತಾಂತ್ರಿಕ ವೈಫಲ್ಯದಿಂದಾಗಿ ಅಮೆರಿಕ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಟ್ರಂಪ್ ಭಾರತೀಯ ರಫ್ತುಗಳ ಮೇಲೆ ಭಾರಿ ಸುಂಕಗಳನ್ನು ವಿಧಿಸಿದ್ದರು. ಇದರಿಂದ ಸ್ವದೇಶಿ ಕಂಪನಿಗಳಿಂದ ವಸ್ತು-ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ರಫ್ತು ನಿಲ್ಲುವ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ಉಂಟಾಯಿತು. ಖರೀದಿ ನಿಂತರೆ ಹಣಕಾಸು ವಿನಿಮಯ ನಡೆಯುವುದಿಲ್ಲ. ಇದರಿಂದಾಗಿ ಬಹಳ ದಿನಗಳಿಂದ ಟೀಕೆಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸುತ್ತಿದ್ದ ಜಿಎಸ್‌ಟಿ ತೆರಿಗೆಗಳನ್ನು ಅನಿವಾರ್ಯ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಕೇಂದ್ರವು ಪರಿಷ್ಕರಿಸಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿದೆ. ಇದರ ಮೂಲಕ ದೇಶೀಯ ಖರೀದಿಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಯೋಜಿಸಿದೆ. ಹಾಗೆಯೇ, ಸಾರ್ವಜನಿಕ ವಲಯದಲ್ಲಿ ಅಧಿಕಾರದಲ್ಲಿರುವ ಬಿಜೆಪಿಯ ಗ್ರಾಫ್ ದಿನದಿಂದ ದಿನಕ್ಕೆ ಇಳಿಯುತ್ತಿದೆ. ಬಿಹಾರ ಸೇರಿದಂತೆ ಹಲವು ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಶೀಘ್ರದಲ್ಲೇ ಚುನಾವಣೆಗಳು ನಡೆಯಲಿವೆ. ಇವೆಲ್ಲವನ್ನೂ ಗಣನೆಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಂಡ ನಂತರವೇ ಜಿಎಸ್‌ಟಿ ಸ್ಲಾಬ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಬದಲಾವಣೆಗಳನ್ನು ತರಲು ಕೇಂದ್ರವು ಸಿದ್ಧವಾಗಿದೆ ಎಂದು ವಿಶ್ಲೇಷಕರು ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಜಿಎಸ್‌ಟಿ 2.0 ನಿರ್ಧಾರಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನರ ಆರ್ಥಿಕ ಸ್ಥಿತಿಯ ಮೇಲೆ ಪ್ರತಿಕೂಲ ಪರಿಣಾಮವನ್ನೇ ಬೀರುತ್ತಿವೆ ಎಂದು ಆರ್ಥಿಕ ತಜ್ಞರು ಆತಂಕ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದ್ದಾರೆ.
ದಿವ್ಯಾಂಗರ ಮೇಲೆಯೂ ದಯೆ ಇಲ್ಲ
ದೇಶದಲ್ಲಿ ದಿವ್ಯಾಂಗರಿಗೆ ಉಪಯುಕ್ತವಾದ ವೀಲ್ ಚೇರ್‌ಗಳು, ಬ್ರೈಲ್ ಪುಸ್ತಕಗಳು, ಶ್ರವಣ ಸಾಧನಗಳು, ಕೃತಕ ಅಂಗಗಳು, ಊರುಗೋಲುಗಳು, ವಿಶೇಷ ಸಾಫ್ಟ್‌ವೇರ್‌ಗಳಂತಹ ಸಹಾಯ ಸಾಧನಗಳ ಮೇಲೆ ಜಿಎಸ್‌ಟಿ ಹೊರೆ ಬಿದ್ದಿದೆ. ಇವೆಲ್ಲವೂ ದಿವ್ಯಾಂಗರ ದೈನಂದಿನ ಜೀವನಕ್ಕೆ ಅಗತ್ಯವಾದವು. ಇವು ಐಷಾರಾಮಿ ಅಥವಾ ವಿಲಾಸಿ ಜೀವನಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದವುಗಳಲ್ಲ. ಬದುಕುವ ಹಕ್ಕಿಗಾಗಿ ಅಗತ್ಯವಿರುವ ವಸ್ತುಗಳು. ಆದರೆ, ಜಿಎಸ್‌ಟಿ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಇವುಗಳ ಮೇಲೆ 5% ರಿಂದ 18% ವರೆಗೆ ತೆರಿಗೆ ವಿಧಿಸಿ ಬಲವಂತವಾಗಿ ವಸೂಲಿ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತಿದೆ.
ಹಲವೆಡೆ ಹಳೆಯ ದರಗಳೇ ಮುಂದುವರಿಕೆ
ಹೊಸ ಜಿಎಸ್‌ಟಿ ಪ್ರಕಾರ.. ಸಕ್ಕರೆ, ತೆಂಗಿನಕಾಯಿ, ಕಾಫಿ, ನಮ್‌ಕೀನ್, ಭುಜಿಯಾ, ಉಪ್ಪಿನಕಾಯಿಗಳು, ಟೂತ್ ಪೌಡರ್, ಬೇಕಿಂಗ್ ಪೌಡರ್, ಚಾಕೊಲೇಟ್‌ಗಳು, ಬಿಸ್ಕೆಟ್‌ಗಳು, ಬಾದಾಮಿ, ಪಿಸ್ತಾ, ಖರ್ಜೂರ, ಮೇಣದಬತ್ತಿಗಳು, ಅಂಜೂರ, ಬೆಣ್ಣೆ, ತುಪ್ಪ, ಚೀಸ್ ಇತ್ಯಾದಿಗಳು 12% ರಿಂದ 5% ತೆರಿಗೆ ವ್ಯಾಪ್ತಿಗೆ ಇಳಿದಿವೆ. ಇದರ ಜೊತೆಗೆ ಸಾಬೂನುಗಳು, ಟೂತ್‌ಪೇಸ್ಟ್‌ಗಳು, ಟೂತ್ ಬ್ರಷ್‌ಗಳು, ಹೇರ್ ಆಯಿಲ್, ಶಾಂಪೂ, ಟಾಲ್ಕಮ್, ಫೇಸ್ ಪೌಡರ್, ಶೇವಿಂಗ್ ಕ್ರೀಮ್, ಲೋಷನ್‌ಗಳು ಸಹ 18% ರಿಂದ 5% ತೆರಿಗೆ ವ್ಯಾಪ್ತಿಗೆ ಬಂದಿವೆ. ಕಳೆದ ತಿಂಗಳ 22 ರಿಂದಲೇ ಹೊಸ ದರಗಳು ಲಭ್ಯವಾಗಬೇಕಿತ್ತು, ಆದರೆ ಇನ್ನೂ ಹಲವೆಡೆ ಹಾಗಾಗಿಲ್ಲ. ಹಳೆಯ ದರಗಳನ್ನೇ ಮುಂದುವರೆಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಇದರಿಂದ ದೇಶಾದ್ಯಂತ ಸಾವಿರಾರು ಜನರು ದೂರು ನೀಡಿದ್ದಾರೆ. ಆದರೆ, ಸಮಸ್ಯೆಯನ್ನು ಪರಿಹರಿಸಬೇಕಾದ ಕೇಂದ್ರವು.. ವರದಿಗಳ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಕಾಲಹರಣ ಮಾಡುತ್ತಿದೆ. ಒಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಸಣ್ಣ ಮೊತ್ತಗಳಲ್ಲಿ ಇವುಗಳನ್ನು ಖರೀದಿಸುವ ಬಡ ಮತ್ತು ಮಧ್ಯಮ ವರ್ಗದ ಜನರೇ ತೊಂದರೆಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಇದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಅಶಕ್ತ ವರ್ಗದವರು ಕೊಳ್ಳಲಾಗದ ಪ್ರೀಮಿಯಂ ಕಾರುಗಳು ಮತ್ತು ಹೈ-ಎಂಡ್ ಫ್ರಿಜ್‌ಗಳ ಮೇಲೆ ದರಗಳನ್ನು ಈಗಾಗಲೇ ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ಈ ಪ್ರಯೋಜನಗಳು ಶ್ರೀಮಂತರಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಸಿಗುತ್ತಿರುವುದು ಗಮನಾರ್ಹ.
