ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಸಿದ್ದರಾಮಯ್ಯ ಅವರು ಪ್ರಧಾನಿ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ ಅವರಿಗೆ ಪತ್ರ ಬರೆದು ರಾಜ್ಯಗಳಿಗೆ ಉಂಟಾದ ಭಾರಿ ಜಿಎಸ್ಟಿ ಆದಾಯ ನಷ್ಟದ ಕುರಿತು ಆತಂಕ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದ್ದಾರೆ.
56ನೇ ಜಿಎಸ್ಟಿ ಕೌನ್ಸಿಲ್ ಸಭೆಯಲ್ಲಿ ದರ ತರ್ಕಬದ್ಧಗೊಳಿಸುವ (Rate Rationalisation) ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ರಾಜ್ಯಗಳು ಬೆಂಬಲಿಸಿದ್ದವು. ಆದರೆ ಈ ಕ್ರಮಗಳಿಂದ ರಾಜ್ಯಗಳಿಗೆ ಆರ್ಥಿಕ ಆಘಾತ ಉಂಟಾಗುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಇದೆ ಎಂಬ ಬಲವಾದ ಆತಂಕಗಳು ಮೊದಲಿನಿಂದಲೂ ಇದ್ದವು.
ಈಗಿನ ದತ್ತಾಂಶಗಳು ಆ ಆತಂಕಗಳು ಸರಿಯಾಗಿದ್ದವು ಎಂಬುದನ್ನು ದೃಢಪಡಿಸಿವೆ4. ನವೆಂಬರ್ 2025-26 ರ ಒಟ್ಟು ಜಿಎಸ್ಟಿ ಸಂಗ್ರಹವು ಹಿಂದಿನ ವರ್ಷದ ಶೇ. 9.3 ರಷ್ಟು ಬಲಿಷ್ಠ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ, ಶೇ. 2 ರಷ್ಟು ಇಳಿಕೆಯನ್ನು ದಾಖಲಿಸಿದೆ5.
ದರ ತರ್ಕಬದ್ಧಗೊಳಿಸುವಿಕೆಯ ನಂತರದ ಮೂರು ತಿಂಗಳ ಅವಧಿಗೆ (ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ನಿಂದ ನವೆಂಬರ್ 2025-26) ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ನಿವ್ವಳ ದೇಶೀಯ ಜಿಎಸ್ಟಿ ಬೆಳವಣಿಗೆ ದರವು ಕೇವಲ ಶೇ. 1.7 ರಷ್ಟಿದೆ. ಇದು ಹಿಂದಿನ ವರ್ಷದ ಶೇ. 8.9 ರ ಆರೋಗ್ಯಕರ ಬೆಳವಣಿಗೆ ದರಕ್ಕೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ಶೇ. 7ರಷ್ಟು ಕುಸಿತವಾಗಿದೆ.
ಇದೇ ಪ್ರವೃತ್ತಿ ಮುಂದುವರಿದರೆ, ಪ್ರಸಕ್ತ ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ದೇಶಕ್ಕೆ ರೂ. 85,000 ಕೋಟಿಗಳಷ್ಟು ಆದಾಯದ ಕೊರತೆ ಉಂಟಾಗಬಹುದು. ಸಂಪೂರ್ಣ ಹಣಕಾಸು ವರ್ಷಕ್ಕೆ ಈ ಕೊರತೆಯು ರೂ. 1.2 ಲಕ್ಷ ಕೋಟಿಗಳಿಗೆ ತಲುಪುತ್ತದೆ.
ಕರ್ನಾಟಕದ ಜಿಎಸ್ಟಿ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳು ಸಹ ತೀವ್ರ ಇಳಿಕೆಯ ಇದೇ ಮಾದರಿಯನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತಿವೆ. ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ನಿವ್ವಳ ಜಿಎಸ್ಟಿ ಸಂಗ್ರಹವು (ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ನಿಂದ ನವೆಂಬರ್ 2025-26) ಶೇ. 3.1 ರಷ್ಟು ಮಾತ್ರ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಕಂಡಿದೆ.
ಸಂಪೂರ್ಣ ಹಣಕಾಸು ವರ್ಷಕ್ಕೆ ಕರ್ನಾಟಕಕ್ಕೆ ರೂ. 9,000 ಕೋಟಿಗಳಷ್ಟು ಆದಾಯದ ಕೊರತೆಯನ್ನು ನಿರೀಕ್ಷಿಸಲಾಗಿದೆ. ಪರಿಹಾರ ಸೆಸ್ ಅನ್ನು ವಿಲೀನಗೊಳಿಸದಿರುವುದರಿಂದಾಗಿ ಹೆಚ್ಚುವರಿಯಾಗಿ ಸುಮಾರು ರೂ. 9,500 ಕೋಟಿಗಳಷ್ಟು ನಷ್ಟವೂ ಉಂಟಾಗಲಿದೆ13.
ಕೇಂದ್ರವು ತಂಬಾಕಿನ ಮೇಲೆ ಅಬಕಾರಿ ಸುಂಕ ಮತ್ತು ಪಾನ್ ಮಸಾಲಾದ ಮೇಲೆ ಸೆಸ್ ವಿಧಿಸುವಂತಹ ವಿಶೇಷ ಹಣಕಾಸಿನ ಸವಲತ್ತುಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡಿರುವುದರಿಂದ ಆದಾಯದ ವಿಚಾರದಲ್ಲಿ ಲಾಭ ಪಡೆಯುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಇದೆ ಎಂದು ಸಿಎಂ ಪತ್ರದಲ್ಲಿ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.
ಪಾನ್ ಮಸಾಲಾ ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಜಿಎಸ್ಟಿ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಬರುವ ವಸ್ತುವಾಗಿದ್ದರೂ, ಅದರ ಮೇಲೆ ಸೆಸ್ ವಿಧಿಸುತ್ತಿರುವುದು ಸಮನ್ವಯ ತೆರಿಗೆ ನೀತಿಯ ತತ್ವದಿಂದ ವಿಮುಖವಾದಂತಿದೆ.
ಕೇಂದ್ರವು ಈ ಸೆಸ್ ಆದಾಯದ ಒಂದು ಭಾಗವನ್ನು ಕೇಂದ್ರ ಪ್ರಾಯೋಜಿತ ಆರೋಗ್ಯ ಯೋಜನೆಗಳ ಮೂಲಕ ರಾಜ್ಯಗಳೊಂದಿಗೆ ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಲು ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಿದೆ. ಆದರೆ ಈ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ರಾಜ್ಯಗಳ ಸ್ವಾಯತ್ತತೆಯನ್ನು ಮಿತಿಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ.
ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿಗಳು, ಈ ಆದಾಯವನ್ನು ಜಿಎಸ್ಟಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಭಾಗವಾಗಿ ರಾಜ್ಯಗಳಿಗೆ ಹಂಚಬೇಕು ಮತ್ತು 50:50 ಅನುಪಾತದಲ್ಲಿ ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುವ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನವನ್ನು ಪರಿಗಣಿಸಬೇಕು ಎಂದು ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ಒತ್ತಾಯಿಸಿದ್ದಾರೆ.
ದರ ತರ್ಕಬದ್ಧಗೊಳಿಸುವಿಕೆಯಿಂದ ಉಂಟಾದ ಆದಾಯ ನಷ್ಟಕ್ಕೆ ಕೇಂದ್ರವು ರಾಜ್ಯಗಳಿಗೆ ಪರಿಹಾರ ನೀಡಬೇಕು ಎಂಬ ಬೇಡಿಕೆಯನ್ನು ಸಿಎಂ ಪುನರುಚ್ಚರಿಸಿದರು18.
ರಾಜ್ಯಗಳ ನಿಜವಾದ ಆದಾಯ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸಲು, 2024-25 ರ ಹಣಕಾಸು ವರ್ಷವನ್ನು ಆದಾಯ ಸಂಗ್ರಹಗಳಿಗೆ ಮೂಲ ವರ್ಷವಾಗಿ ನಿಗದಿಪಡಿಸಬೇಕು ಎಂದೂ ಅವರು ಮನವಿ ಮಾಡಿದರು. ಸಹಕಾರಿ ಫೆಡರಲಿಸಂನ ಮನೋಭಾವದಿಂದ ರಾಜ್ಯಗಳು ತೋರಿದ ವಿಶ್ವಾಸಕ್ಕೆ ಕೇಂದ್ರವು ಪ್ರತಿಯಾಗಿ ರಾಜ್ಯಗಳ ಆರ್ಥಿಕ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಗಳನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ಸಿಎಂ ಭರವಸೆ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದ್ದಾರೆ.
