ಶಿವನ್‌ ಬಗ್ಗೆ ಆಪಾದಿತ ಹೇಳಿಕೆ ವಿವಾದ: ಆತ್ಮಚರಿತ್ರೆಯ ಪ್ರಕಟಣೆಯನ್ನು ಹಿಂಪಡೆದ ಇಸ್ರೋ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಸೋಮನಾಥ್

ಬೆಂಗಳೂರು: ಇಸ್ರೋ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಎಸ್ ಸೋಮನಾಥ್ ಅವರು ಪುಸ್ತಕದಲ್ಲಿ ಹಿಂದಿನ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಕೆ ಶಿವನ್ ಅವರ ಬಗ್ಗೆ ಕೆಲವು ಆಪಾದಿತ ಹೇಳಿಕೆಗಳನ್ನು ನೀಡಿದ್ದು, ವಿವಾದದ ನಂತರ ಶನಿವಾರ ತಮ್ಮ ಆತ್ಮಚರಿತ್ರೆಯ ಪ್ರಕಟಣೆಯನ್ನು ಹಿಂಪಡೆದಿರುವುದಾಗಿ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.

ಮಲಯಾಳ ಮನೋರಮಾ ವರದಿಯನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿ, ʼನಿಲವು ಕುಡಿಚ ಸಿಂಹಂಗಲ್ (ಬೆಳದಿಂಗಳನ್ನು ಹೀರಿದ ಸಿಂಹಗಳು ʼ ಎಂಬ ಪುಸ್ತಕದಲ್ಲಿ ಈ ವಿವಾದಾತ್ಮಕ ಹೇಳಿಕೆಗಳನ್ನು ನೀಡಿದ್ದರು.

ಸೋಮನಾಥ್ ಅವರಿಗೆ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಸ್ಥಾನ ಸಿಗದಂತೆ ತಡೆಯಲು ಶಿವನ್ ಯತ್ನಿಸಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಮಲಯಾಳ ಮನೋರಮಾ ವರದಿ ಮಾಡಿತ್ತು.

2018 ರಲ್ಲಿ ಇಸ್ರೋ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿ ಕಿರಣ್ ಕುಮಾರ್ ಅವರ ಅಧಿಕಾರಾವಧಿ ಕೊನೆಗೊಂಡಾಗ, ಅವರ ಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಸೋಮನಾಥ್ ಅವರ ಹೆಸರು ಶಿವನ್ ಜೊತೆಗೆ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡಿತ್ತು. ಆದರೂ, ಶಿವನ್ ಅವರನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಲಾಗಿತ್ತು. ಶಿವನ್ ಅವರು ತಮ್ಮ ನಿವೃತ್ತಿಯ ಮೊದಲು ತಮ್ಮ ಅಧಿಕಾರಾವಧಿಯನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದ್ದರು ಎಂದು ವರದಿಯಾಗಿತ್ತು.

ಕೆಲವರು ತಮ್ಮ ಪುಸ್ತಕವನ್ನು ತಪ್ಪಾಗಿ ಅರ್ಥೈಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಸೋಮನಾಥ್ ಶನಿವಾರ ದಿ ಹಿಂದೂಗೆ ತಿಳಿಸಿದ್ದು, “ಡಾ ಶಿವನ್ ನನ್ನನ್ನು ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗದಂತೆ ತಡೆಯಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದರು ಎಂದು ನಾನು ಎಲ್ಲಿಯೂ ಹೇಳಿಲ್ಲ” ಎಂದು ಅವರು ತಿಳಿಸಿದ್ದಾರೆ. “ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಆಯೋಗದ ಸದಸ್ಯರಾಗುವುದ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ [ಇಸ್ರೋ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ] ಮೊದಲ ಮೆಟ್ಟಿಲು ಎಂದು ಭಾವಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ನಾನು ಹೇಳಿದ್ದೇನೆ. ಆದರೂ, ಇನ್ನೊಂದು ISRO ಕೇಂದ್ರದ ನಿರ್ದೇಶಕರ ಆ ಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ನೇಮಿಸಲಾಯಿತು, ಆದ್ದರಿಂದ ಸ್ವಾಭಾವಿಕವಾಗಿ ಅದು ನನ್ನ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಸ್ಥಾನದ ಅವಕಾಶಗಳನ್ನು ಕಸಿದುಕೊಂಡಿತು,” ಎಂದು ಸೋಮನಾಥ್‌ ತಿಳಿಸಿದ್ದಾರೆ.

ಪುಸ್ತಕವನ್ನು ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿಲ್ಲ ಎಂದಿರುವ ಅವರು, “ನನ್ನ ಪ್ರಕಾಶಕರು ಕೆಲವು ಪ್ರತಿಗಳನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿರಬಹುದು … ಆದರೆ ಈ ಎಲ್ಲಾ ವಿವಾದದ ನಂತರ, ನಾನು ಪ್ರಕಟಣೆಯನ್ನು ತಡೆಹಿಡಿಯಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿದ್ದೇನೆ” ಎಂದು ಇಸ್ರೋ ಅಧ್ಯಕ್ಷರು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.

ಚಂದ್ರಯಾನ-2 ಮಿಷನ್‌ನ ವೈಫಲ್ಯದ ಘೋಷಣೆಯಲ್ಲಿ ಅಸ್ಪಷ್ಟತೆ ಇತ್ತು ತಮ್ಮ ಪುಸ್ತಕದಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿದ್ದನ್ನು ಸೋಮನಾಥ್ ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ.

ಚಂದ್ರನ ಮೇಲಿನ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯನ್ನು ಜುಲೈ 15, 2019 ಕ್ಕೆ ನಿಗದಿಪಡಿಸಲಾಗಿತ್ತು, ಆದರೆ ಉಡಾವಣೆಗೆ ಒಂದು ಗಂಟೆ ಮೊದಲು ಅದನ್ನು ರದ್ದುಗೊಳಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಜುಲೈ 22 ರಂದು ಟೇಕ್ ಆಫ್ ಮಾಡಿದಾಗ, ಸರಾಗವಾಗಿ ಚಂದ್ರನ ಮೇಲೆ ಇಳಿದು ನಂತರ ಪ್ರಗ್ಯಾನ್ ರೋವರ್ ಅನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಬೇಕಿದ್ದ ವಿಕ್ರಮ್ ಲ್ಯಾಂಡರ್ ವಿಫಲವಾಯಿತು. ಲ್ಯಾಂಡರ್ ಹೆಚ್ಚಿನ ವೇಗದಿಂದಾಗಿ ಚಂದ್ರನ ಮೇಲ್ಮೈ ಮೇಲೆ ಅಪ್ಪಳಿಸಿತು.

“ಸಾಫ್ಟ್‌ವೇರ್ ಗ್ಲಿಚ್ ತಪ್ಪಾಗಿದೆ ಎಂಬುದು ನಂತರವೇ ತಿಳಿದದ್ದು” ಎಂದು ಸೋಮನಾಥ್ ತಿಳಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಲ್ಯಾಂಡರ್ ಪತನಗೊಂಡಿರುವುದು ಆ ದಿನವೇ , ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 6, 2019ಕ್ಕೆ ತಿಳಿದದ್ದು. ಇದನ್ನು ಸಂವಹನ ವೈಫಲ್ಯ ಎಂದು ಕರೆಯುವುದರಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಅರ್ಥವಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಲ್ಯಾಂಡರ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕ ಕಡಿತವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಶಿವನ್ ಆ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಹೇಳಿದ್ದರು.

“ಯಾವುದೇ ಯಶಸ್ಸು ಅಥವಾ ವೈಫಲ್ಯ ಸಂಭವಿಸಿದರೂ ಅದನ್ನು ಪಾರದರ್ಶಕವಾಗಿ ತಿಳಿಸಬೇಕು” ಎಂದು ಸೋಮನಾಥ್ ಹೇಳಿದ್ದು, ಅವರ ಈ ಹೇಳಿಕೆಗಳು ಶಿವನ್ ಅವರನ್ನು ಗುರಿಯಾಗಿಸುವ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ ಮಾಡಿಲ್ಲ ಎಂದು ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸಿದ್ದಾರೆ.