ಪ್ರಧಾನಿ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ ಸರ್ಕಾರವು ಮಹತ್ವಾಕಾಂಕ್ಷೆಯಿಂದ ಆರಂಭಿಸಿದ ‘ಮೇಕ್ ಇನ್ ಇಂಡಿಯಾ’ ಯೋಜನೆ ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿಫಲವಾಗಿದೆ. ಇದರ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ದೇಶದ ತಯಾರಿಕಾ ವಲಯ ತೀವ್ರ ಸಂಕಷ್ಟಕ್ಕೆ ಸಿಲುಕಿದ್ದು, ಲಕ್ಷಾಂತರ ಉದ್ಯೋಗಗಳು ನಾಪತ್ತೆಯಾಗಿವೆ ಎಂದು ಕೈಗಾರಿಕೋದ್ಯಮಿಗಳು ಮತ್ತು ವಿಶ್ಲೇಷಕರು ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಯೋಜನೆ ಆರಂಭವಾಗಿ 11 ವರ್ಷಗಳು ಪೂರ್ಣಗೊಂಡ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ, ಅದು ತನ್ನ ಗುರಿಗಳನ್ನು ತಲುಪದಿರುವುದಲ್ಲದೆ, ದೇಶದ ಆರ್ಥಿಕತೆಗೆ ದೊಡ್ಡ ಹಾನಿಯನ್ನುಂಟು ಮಾಡಿದೆ ಎಂದು ಅಂಕಿ-ಅಂಶಗಳು ಹೇಳುತ್ತಿವೆ.
ಗುರಿ ತಲುಪದ ಯೋಜನೆ:
ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 25, 2014 ರಂದು ಆರಂಭವಾದ ‘ಮೇಕ್ ಇನ್ ಇಂಡಿಯಾ’ದ ಪ್ರಮುಖ ಗುರಿಗಳು ಹೀಗಿದ್ದವು:
ತಯಾರಿಕಾ ವಲಯದಲ್ಲಿ ವಾರ್ಷಿಕವಾಗಿ 12-14% ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ದರ ಸಾಧಿಸುವುದು.
2022ರ ವೇಳೆಗೆ ಜಿಡಿಪಿಯಲ್ಲಿ ತಯಾರಿಕಾ ವಲಯದ ಪಾಲು 25%ಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚಿಸುವುದು.
2022ರ ವೇಳೆಗೆ ತಯಾರಿಕಾ ವಲಯದಲ್ಲಿ 10 ಕೋಟಿ ಉದ್ಯೋಗ ಸೃಷ್ಟಿಸುವುದು.
ಆದರೆ, ಈ ಗುರಿಗಳಾವುವೂ ಈಡೇರಿಲ್ಲ. 2013-14ರಿಂದ ಇಲ್ಲಿಯವರೆಗೆ ತಯಾರಿಕಾ ವಲಯದ ಬೆಳವಣಿಗೆ ದರ 5.9% ಕೂಡ ದಾಟಿಲ್ಲ. ಜಿಡಿಪಿಯಲ್ಲಿ ಅದರ ಪಾಲು 16.4%ಕ್ಕೆ ಸೀಮಿತವಾಗಿದೆ. ಉದ್ಯೋಗ ಸೃಷ್ಟಿಯ ವಿಷಯಕ್ಕೆ ಬಂದರೆ, 2011-12ರಲ್ಲಿ 12.6% ಇದ್ದ ತಯಾರಿಕಾ ಉದ್ಯೋಗಗಳು ಪ್ರಸ್ತುತ 10%ಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆಗೆ ಇಳಿದಿವೆ. 2016-21ರ ನಡುವೆ ಉದ್ಯೋಗಗಳು ಅರ್ಧದಷ್ಟು ಕಡಿಮೆಯಾಗಿವೆ.
7 ಲಕ್ಷ ಕಂಪನಿಗಳಿಗೆ ಬೀಗ, ಉದ್ಯೋಗಗಳ ನಷ್ಟ:
ಸರ್ಕಾರದ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹದ ಕೊರತೆಯಿಂದಾಗಿ ಕಳೆದ 11 ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 7 ಲಕ್ಷ ಕಂಪನಿಗಳಿಗೆ ಬೀಗ ಜಡಿದಿವೆ ಎಂದು ವರದಿಗಳು ತಿಳಿಸಿವೆ. ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ಲಕ್ಷಾಂತರ ಕಾರ್ಮಿಕರು ಬೀದಿಪಾಲಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಪ್ರಸ್ತುತ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಅರ್ಹತೆಗೆ ತಕ್ಕ ಉದ್ಯೋಗಕ್ಕಾಗಿ 22 ಕೋಟಿ ಜನರು ಕಾಯುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಸ್ವಯಂಸೇವಾ ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ವರದಿಗಳು ಹೇಳುತ್ತವೆ.
ರಫ್ತಿನಲ್ಲಿ ಕುಸಿತ ಮತ್ತು ವಿದೇಶಿ ಕಂಪನಿಗಳ ನಿರ್ಗಮನ:
ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ (1947-48) ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ರಫ್ತಿನಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಪಾಲು 2.2% ಇತ್ತು. ಆದರೆ, ಪ್ರಸ್ತುತ ಅದು 1.6%ಕ್ಕೆ ಕುಸಿದಿದೆ. ದೇಶೀಯ ಸರಕು ರಫ್ತಿನ ಮೌಲ್ಯವು ಒಂದು ವರ್ಷದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ $4.5 ಶತಕೋಟಿ ಕುಸಿತ ಕಂಡಿದೆ.
ಸರ್ಕಾರದ ನೀತಿಗಳ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ 2014-2022ರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಬರೋಬ್ಬರಿ 3,552 ವಿದೇಶಿ ಕಂಪನಿಗಳು ಭಾರತದಿಂದ ನಿರ್ಗಮಿಸಿವೆ ಎಂದು ವರದಿಯಾಗಿದೆ.
ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶ, ವಿಯೆಟ್ನಾಂನಂತಹ ಸಣ್ಣ ದೇಶಗಳು ವಸ್ತ್ರ ರಫ್ತಿನಲ್ಲಿ 6%ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಬೆಳವಣಿಗೆ ಸಾಧಿಸುತ್ತಿದ್ದರೆ, ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಬೆಳವಣಿಗೆ ದರ ಒಂದು ಶೇಕಡಾ ಕೂಡ ಇಲ್ಲದಿರುವುದು ಆತಂಕಕಾರಿ ವಿಷಯವಾಗಿದೆ. ಸರ್ಕಾರವು 11 ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ‘ಮೇಕ್ ಇನ್ ಇಂಡಿಯಾ’ವನ್ನು ನಿರ್ಲಕ್ಷಿಸಿ ಈಗ ಇದ್ದಕ್ಕಿದ್ದಂತೆ ‘ಸ್ವದೇಶಿ’ ಘೋಷಣೆ ಮಾಡುತ್ತಿದೆ ಎಂದು ವಿಶ್ಲೇಷಕರು ಪ್ರಶ್ನಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಸರ್ಕಾರದ ನೀತಿ ವೈಫಲ್ಯಗಳಿಂದಾಗಿ ತಯಾರಿಕಾ ವಲಯವು ಗಂಭೀರ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟಿಗೆ ಸಿಲುಕಿದ್ದು, ಇದು ದೇಶದ ಆರ್ಥಿಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗೆ ಅಪಾಯಕಾರಿಯಾಗಬಹುದು ಎಂದು ತಜ್ಞರು ಎಚ್ಚರಿಸಿದ್ದಾರೆ.
