ದೆಹಲಿ: ಕೇಂದ್ರದಲ್ಲಿನ ಮೋದಿ ಸರ್ಕಾರವು 2016ರಲ್ಲಿ ಅದ್ದೂರಿಯಾಗಿ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದ ‘ಸ್ಟಾರ್ಟಪ್ ಇಂಡಿಯಾ’ ಯೋಜನೆಯು ನಿರೀಕ್ಷಿತ ಫಲಿತಾಂಶಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತಿಲ್ಲ. ನೆಲಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ತೀರಾ ಹದಗೆಟ್ಟಿದೆ. ದೊಡ್ಡ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಸ್ಟಾರ್ಟಪ್‌ಗಳು ಮುಚ್ಚಲ್ಪಡುತ್ತಿವೆ. ಈ ವರ್ಷ ಅಕ್ಟೋಬರ್‌ನವರೆಗೆ 11,223 ಸ್ಟಾರ್ಟಪ್ ಕಂಪನಿಗಳು ಬಂದ್ ಆಗಿವೆ ಎಂದರೆ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ಎಷ್ಟು ದಯನೀಯವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಅರ್ಥವಾಗುತ್ತದೆ.
ಈ ವರ್ಷ ಫೆಬ್ರವರಿಯಲ್ಲಿ ಬೆಂಗಳೂರು ಮೂಲದ ಒಂದು ಲಾಜಿಸ್ಟಿಕ್ಸ್ ಸ್ಟಾರ್ಟಪ್ ತನ್ನ ಉದ್ಯೋಗಿಗಳಿಗೆ ಕೇವಲ ಎರಡು ಸಾಲುಗಳ ಇಮೇಲ್ ಕಳುಹಿಸಿತ್ತು. ಅದರಲ್ಲಿ ಸಬ್ಜೆಕ್ಟ್ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ‘ವೈಂಡಿಂಗ್ ಡೌನ್’ (ಮುಚ್ಚುತ್ತಿದ್ದೇವೆ) ಎಂದು ಕಂಪನಿ ಬರೆದಿತ್ತು.
ನಾಲ್ಕು ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಕೇವಲ ನಾಲ್ಕೈದು ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಮಾತ್ರ ಪಡೆದುಕೊಂಡ ಆ ಕಂಪನಿ, ಮುಚ್ಚುವುದೇ ಉತ್ತಮ ಎಂದು ನಿರ್ಧರಿಸಿದೆ. ಈ ರೀತಿ ಮುಚ್ಚಲ್ಪಟ್ಟ ಕಂಪನಿಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಸಾವಿರಾರು. ಕೆಲವು ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಉಳಿದು ಮುಚ್ಚಿದ್ದರೆ, ಇನ್ನು ಕೆಲವು ಆರಂಭಿಸಿದ ಕೆಲವೇ ತಿಂಗಳುಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಲಗರ್ಭ ಸೇರಿವೆ.
ಸ್ಟಾರ್ಟಪ್‌ಗಳಿಗೆ ಸವಾಲುಗಳು:
ಟ್ರಾಕ್ಸನ್ (Tracxn) ಅಂಕಿ-ಅಂಶಗಳ ಪ್ರಕಾರ, 2025ರ ಅಕ್ಟೋಬರ್‌ವರೆಗೆ ದೇಶದಲ್ಲಿ 11,223 ಸ್ಟಾರ್ಟಪ್‌ಗಳು ಮುಚ್ಚಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ. 2024ರಲ್ಲಿ 8,649 ಸ್ಟಾರ್ಟಪ್‌ಗಳು ಮುಚ್ಚಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದವು. ಅಂದರೆ, ಕಳೆದ ವರ್ಷಕ್ಕೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ಈ ವರ್ಷ ಶೇ. 30ರಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚುವರಿಯಾಗಿ ಸ್ಟಾರ್ಟಪ್‌ಗಳು ಬಂದ್ ಆಗಿವೆ. ಈ ವರ್ಷ ಮುಚ್ಚಲ್ಪಟ್ಟ ಪ್ರಮುಖ ಸ್ಟಾರ್ಟಪ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಫೈ, ಹೈಕ್, ಬೀಪ್‌ಕಾರ್ಟ್, ಆಸ್ಟ್ರಿ, ಓಂ ಮೊಬಿಲಿಟಿ, ಕೋಡ್ ಪ್ಯಾರಟ್, ಬ್ರಲಿಪ್, ಸಬ್ಟಲ್ ಲೇ, ಓಟಿಪಿ, ಲಾಗ್ 9 ಮೆಟೀರಿಯಲ್, ಎಎನ್‌ಎಸ್ ಕಾಮರ್ಸ್ ಮುಂತಾದವು ಸೇರಿವೆ.
ತಾವು ನಿಗದಿಪಡಿಸಿದ ಗುರಿಗಳನ್ನು ತಲುಪಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗದಿರುವುದು, ನಿಯಂತ್ರಕ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು, ಹೆಚ್ಚು ಕಾಲ ಕಾಯಲು ಅಗತ್ಯವಾದ ಆರ್ಥಿಕ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳ ಕೊರತೆ ಮುಂತಾದವು ಸ್ಟಾರ್ಟಪ್‌ಗಳ ಮುಚ್ಚುವಿಕೆಯ ಹಿಂದಿನ ಕೆಲವು ಪ್ರಮುಖ ಕಾರಣಗಳಾಗಿವೆ.
ಬಿ2ಸಿ ಇ-ಕಾಮರ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಗರಿಷ್ಠ ಶಟ್‌ಡೌನ್:
ಬಿ2ಸಿ (ಬಿಸಿನೆಸ್ ಟು ಕನ್ಸ್ಯೂಮರ್) ಇ-ಕಾಮರ್ಸ್ ವಿಭಾಗದಲ್ಲೇ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಶಟ್‌ಡೌನ್ ಸಂಭವಿಸಿವೆ ಎಂದು ಟ್ರಾಕ್ಸನ್‌ನ ಸಹ-ಸಂಸ್ಥಾಪಕಿ ನೇಹಾ ಸಿಂಗ್ ತಿಳಿಸಿದ್ದಾರೆ.
ಬಿ2ಸಿ ಇ-ಕಾಮರ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ 5,776 ಸ್ಟಾರ್ಟಪ್‌ಗಳು ಬಂದ್ ಆಗಿವೆ.
ಎಂಟರ್‌ಪ್ರೈಸ್ ಸಾಫ್ಟ್‌ವೇರ್‌ನಲ್ಲಿ 4,174 ಶಟ್‌ಡೌನ್ ನಡೆದಿವೆ.
ಸಾಸ್ (ಸಾಫ್ಟ್‌ವೇರ್ ಆಸ್ ಎ ಸರ್ವೀಸ್) ನಲ್ಲಿ 2,785 ಶಟ್‌ಡೌನ್ ನಡೆದಿವೆ.
ತಮ್ಮ ಉತ್ಪನ್ನವನ್ನು ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗೆ ತಕ್ಕಂತೆ ತಯಾರಿಸುವಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಸ್ಥಿರವಾದ ವ್ಯಾಪಾರ ನೀತಿಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸುವಲ್ಲಿ ಸ್ಟಾರ್ಟಪ್‌ಗಳು ಎದುರಿಸುತ್ತಿರುವ ಸವಾಲುಗಳನ್ನು ಈ ಶಟ್‌ಡೌನ್ ಸಾಬೀತುಪಡಿಸುತ್ತಿವೆ ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳಿದರು.
ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ವ್ಯವಹಾರಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಯೋಜನಗಳನ್ನು ಕಲ್ಪಿಸುವುದು, ಅದಕ್ಕೆ ತಕ್ಕಂತೆ ಆದಾಯ ಕಾಣದಿರುವುದು ಮತ್ತು ವ್ಯವಹಾರವನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸಲು ನಿಧಿಯ ಕೊರತೆ ಪ್ರಮುಖ ಕಾರಣಗಳಾಗಿವೆ ಎಂದು ಅವರು ವಿವರಿಸಿದರು.
ಒಂದು ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಸ್ಟಾರ್ಟಪ್‌ಗಳನ್ನು ದೊಡ್ಡ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಲು ಕೇಂದ್ರ ಸ್ಥಾನವಾಗಿದ್ದ ಬಿ2ಸಿ ಇ-ಕಾಮರ್ಸ್ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲೇ ಈಗ ಅರ್ಧಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ವ್ಯವಹಾರಗಳು ಮುಚ್ಚಿರುವುದು ಗಮನಾರ್ಹ. ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಭಾರಿ ರಿಯಾಯಿತಿಗಳನ್ನು ನೀಡುವ ಮೂಲಕವೇ ಉಳಿಯಲು ಬಯಸಿದ ಕಂಪನಿಗಳು ತೀವ್ರ ನಷ್ಟದ ಸುಳಿಯಲ್ಲಿ ಸಿಲುಕಿವೆ. ಆದಾಯ ತರುವ ಮಾಡ್ಯೂಲ್‌ಗಳೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾದ ಎಂಟರ್‌ಪ್ರೈಸ್ ಸಾಫ್ಟ್‌ವೇರ್ ಮತ್ತು ಸಾಸ್ ಕೂಡ ಶಟ್‌ ಡೌನ್ ಬಲೆಗೆ ಬೀಳಬೇಕಾಯಿತು.
4,174 ಎಂಟರ್‌ಪ್ರೈಸ್ ಸಾಫ್ಟ್‌ವೇರ್ ಮತ್ತು 2,785 ಸಾಸ್ ಸ್ಟಾರ್ಟಪ್‌ಗಳು ಈ ವರ್ಷ ಮುಚ್ಚಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ ಎಂದು ಟ್ರಾಕ್ಸನ್ ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸಿದೆ. ಇವುಗಳಲ್ಲದೆ ಫ್ಯಾಷನ್ ಟೆಕ್‌ನಲ್ಲಿ 840, ಹೆಚ್‌ಆರ್ ಟೆಕ್‌ನಲ್ಲಿ 846, ಎಜುಕೇಷನ್ ಐಟಿಯಲ್ಲಿ 549 ಸ್ಟಾರ್ಟಪ್ ಕಂಪನಿಗಳು ಈ ವರ್ಷ ಬಂದ್ ಆಗಿವೆ.
ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿಗೆ ಪರಿಹಾರಗಳನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯಲು ಅಸ್ತಿತ್ವಕ್ಕೆ ಬಂದ ಈ ಕಂಪನಿಗಳು ಗ್ರಾಹಕರ ಅಗತ್ಯತೆಗಳು ಮತ್ತು ಅವರ ಖರೀದಿ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಅಂದಾಜು ಮಾಡುವಲ್ಲಿ ವಿಫಲವಾಗಿವೆ. ಇನ್ನು ಹೆಲ್ತ್‌ಕೇರ್ ಬುಕಿಂಗ್ ಪ್ಲಾಟ್‌ಫಾರ್ಮ್‌ಗಳಲ್ಲಿ 762 ಸ್ಟಾರ್ಟಪ್‌ಗಳು ಕಣ್ಮರೆಯಾಗಿವೆ.
ಇನ್ವೆಸ್ಟ್‌ಮೆಂಟ್ ಟೆಕ್‌ನಲ್ಲಿ 579, ಇಂಟರ್‌ನೆಟ್ ಫಸ್ಟ್ ಬ್ರ್ಯಾಂಡ್‌ಗಳಲ್ಲಿ 817 ಸ್ಟಾರ್ಟಪ್‌ಗಳು ಈ ವರ್ಷ ಮುಚ್ಚಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ. ನೂರಾರು ಸ್ಟಾರ್ಟಪ್‌ಗಳು ಮುಚ್ಚುತ್ತಿದ್ದರೂ ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರವು ನೆರವಿಗೆ ಬರುತ್ತಿಲ್ಲ ಎಂಬ ಟೀಕೆಗಳು ವ್ಯಕ್ತವಾಗುತ್ತಿವೆ. ಮೋದಿ ಸರ್ಕಾರದ ಯೋಜನೆಗಳು ಕೇವಲ ಆರಂಭ ಶೂರತ್ವವಾಗಿ ಉಳಿದಿವೆ ಎಂದು ನೆಟಿಜನ್‌ಗಳು ಟೀಕಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.
