ಮಡಿಕೇರಿ: ಕರ್ನಾಟಕದ ಕೊಡಗು ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ಹೊಸದಾಗಿ ಪತ್ತೆಯಾದ ಶಿಲಾ ಶಾಸನಗಳನ್ನು ನಕಲು ಮಾಡುವ ಕೆಲಸ ಇದೀಗ ಪೂರ್ಣಗೊಂಡಿದೆ.
2023 ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾದ ಸಮೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಪುರಾತತ್ವ, ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯಗಳು ಮತ್ತು ಪರಂಪರೆ ಇಲಾಖೆಯ ಕ್ಯುರೇಟರ್ ಬಿಪಿ ರೇಖಾ ಅವರು ಈ ಶಾಸನಗಳ ಪತ್ತೆಯನ್ನು ಬಿಎಲ್ ರೈಸ್ ನಂತರ ಕೊಡಗಿನಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಕಾರ್ಯ ಎಂದು ಕರೆದಿದ್ದಾರೆ.
ಬಿಎಲ್ ರೈಸ್ ಅವರು ಕೊಡಗಿನಲ್ಲಿ ದೊರೆತ 114 ಶಿಲಾ ಚಪ್ಪಡಿ ಶಾಸನಗಳ ಪ್ರತಿಲೇಖನವನ್ನು 1886 ರಲ್ಲಿ ‘ಎಪಿಗ್ರಾಫಿಯಾ ಕರ್ನಾಟಕ’ದಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಿಸಿದ್ದರು. ಬಿ.ಪಿ.ರೇಖಾ ಅವರು ಇತ್ತೀಚೆಗೆ 69 ಶಾಸನಗಳನ್ನು ಕಂಡುಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ.
ಮೈಸೂರಿನ ಶಾಸನ ತಜ್ಞ ಎಚ್.ಎಂ.ನಾಗರಾಜರಾವ್ ಅವರು ಶಾಸನಗಳ ಪ್ರತಿಲೇಖನವನ್ನು ಸಿದ್ಧಪಡಿಸಿದ್ದು, ಕುತೂಹಲಕಾರಿ ವಿವರಗಳನ್ನು ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಕ್ರಿ.ಶ.9ನೇ ಶತಮಾನಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ ನಿಲುವಾಗಿಲು ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ದೊರೆತಿರುವ ಶಾಸನದಲ್ಲಿ ಇಂದು ಕಾಣಸಿಗದ ವಾಸಂತಿ ದೇವಾಲಯದ ಬಗ್ಗೆ ಉಲ್ಲೇಖವಿದೆ.
9 ನೇ ಶತಮಾನದ ಎಡವಾರೆ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ ಮತ್ತೊಂದು ಶಾಸನದಲ್ಲಿ, ಸ್ವರ್ಗಕ್ಕೆ ಏರಿದ ವೆಂಡಿ ಎಂಬ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಉಲ್ಲೇಖವಿದೆ. ಅವನನ್ನು ‘ಕಲಿಯುಗದ ಬ್ರಹ್ಮ’ ಎಂದು ಶಾಸನವು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತದೆ.
ಕನಕಸೇನಯ್ಯ ಎಂಬ ವ್ಯಕ್ತಿ ತನ್ನ ಗುರುವಿನ ಸ್ಮರಣಾರ್ಥ ವಿರಾಜಪೇಟೆಯ ಕಡು ಎಂಬಲ್ಲಿ ‘ನಿಶಿಧಿ’ ಶಾಸನವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದ್ದ. ಹೀಗೆ ಜೈನ ಧರ್ಮಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಹಲವಾರು ಶಾಸನಗಳಿವೆ.
ಕ್ರಿ.ಶ. 11-12 ನೇ ಶತಮಾನದಷ್ಟು ಹಿಂದಿನ ಶಿರಂಗಾಲದಲ್ಲಿ ಪತ್ತೆಯಾದ ಶಾಸನವು ಆ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ‘ಸಿರಿವಂಗಲ’ ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತದೆ. ಅಲ್ಲದೆ, ಕಾವೇರಿ ನದಿ ಮತ್ತು ಸಿರಿಯಮ್ಮ ಮತ್ತು ಕಾವ ಗೌಡ ಎಂಬ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ಉಲ್ಲೇಖಗಳಿವೆ.
ಕೆಲವು ಶಾಸನಗಳು ಕ್ರಿ.ಶ.8ನೇ ಶತಮಾನದಷ್ಟು ಹಿಂದಿನವು. ರಾಜೇಂದ್ರ ಚೋಳನಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಶಾಸನವೊಂದು ಸೀಗೆಹೊಸೂರಿನಲ್ಲಿ ದೊರೆತಿದ್ದು, ಇದು ಕೊಡಗಿನವರೆಗೆ ಅರಸರ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ ವಿಸ್ತರಿಸಿತ್ತು ಎಂಬ ಅಂಶವನ್ನು ಎತ್ತಿ ತೋರಿಸುತ್ತದೆ.
ಮೃತ್ಯುಂಜಯ ದೇವಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಶಾಸನವು ಕಂಡುಬಂದಿದ್ದು, ಇದು ‘ವಂಗಲ’ ಸ್ಥಳವನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತದೆ. ಬಸವನಹಳ್ಳಿಯ ಮತ್ತೊಂದು ಅಪರೂಪದ ಶಾಸನದಲ್ಲಿ ಕೊಂಗಾಳ್ವದ ಬಡಿವರ ಉಲ್ಲೇಖವಿದೆ. ಇದು ಕೊಂಗಾಳ್ವರ ಬಗ್ಗೆ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಅಪರೂಪದ ಶಾಸನವಾಗಿದೆ.
69 ಶಾಸನಗಳ ನಕಲು ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ಪೂರ್ಣಗೊಂಡಿದೆ ಎಂದು ಬಿ.ಪಿ.ರೇಖಾ ತಿಳಿಸಿದರು. ಇವುಗಳ ವಿವರವಾದ ಅಧ್ಯಯನವು ಇತಿಹಾಸದ ಮೇಲೆ ಹೆಚ್ಚು ಬೆಳಕು ಚೆಲ್ಲುತ್ತದೆ.