ಹೊಸದೆಹಲಿ: ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಲೋಕಸಭೆ ಚುನಾವಣೆ ಮುಗಿಯಲು ಇನ್ನೆರಡು ಹಂತಗಳು ಬಾಕಿ ಇವೆ. ಏಳು ಹಂತದ ಚುನಾವಣೆಗಳಲ್ಲಿ ಐದು ಹಂತಗಳು ಈಗಾಗಲೇ ಮುಗಿದಿವೆ. ಆದರೆ, ಚುನಾವಣೆಗೂ ಮುನ್ನ ನಡೆಯುತ್ತಿರುವ ವಿದ್ಯಮಾನಗಳು ಹಾಗೂ ಸದ್ಯದ ಸ್ಥಿತಿಗತಿಗಳು ಜನತೆ ಹಾಗೂ ರಾಜಕೀಯ ವಲಯದಲ್ಲಿ ಆತಂಕ ಮೂಡಿಸಿದೆ.
ಈ ಬಾರಿಯ ಲೋಕಸಭೆ ಚುನಾವಣೆಯ ವಿಧಾನ ಮತ್ತು ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ತನ್ನ ವಿಶ್ವಾಸಾರ್ಹತೆಯನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡಂತಿದೆ ಎಂದು ರಾಜಕೀಯ ವಿಶ್ಲೇಷಕರು ಮತ್ತು ಬುದ್ಧಿಜೀವಿಗಳು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಕೆಲವು ಘಟನೆಗಳನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿ, ಈ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಹಿಂದೆಂದಿಗಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತಿದೆ ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಅದರಲ್ಲೂ ಬಿಜೆಪಿ ಚುನಾವಣಾ ನಿಯಮ ಉಲ್ಲಂಘಿಸಿ ಪ್ರಚಾರ ನಡೆಸಿದೆ ಎನ್ನಲಾಗಿದೆ.
ಕೆಲ ವಿಚಾರಗಳಲ್ಲಿ ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗ (ಇಸಿ) ನಡೆದುಕೊಂಡ ರೀತಿ ಅಚ್ಚರಿ ಮೂಡಿಸಿದ್ದು, ಆಡಳಿತ ಪಕ್ಷದ ವಿಚಾರದಲ್ಲಿ ಒಂದು ರೀತಿ, ವಿರೋಧ ಪಕ್ಷದಲ್ಲಿ ಇನ್ನೊಂದು ರೀತಿ ವರ್ತಿಸುತ್ತಿದೆ ಎಂದು ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳ ಮುಖಂಡರು ಆತಂಕ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಚುನಾವಣಾ ಅಕ್ರಮಗಳ ವಿರುದ್ಧ ನಾಗರಿಕ ಸಮಾಜ ಮತ್ತು ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗ ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಸಜ್ಜುಗೊಂಡಿದೆ. ಆದರೆ, ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳು ಚುನಾವಣೆಗೆ ಉತ್ತೇಜನ ನೀಡಲು ಹೊಸ ಅನುಕಂಪದ ಚಿಂತನೆ ನಡೆಸಿವೆ. ಮತದಾರರಿಗೆ ಹಣ, ಮದ್ಯದ ಹರಿವಿನ ಜತೆಗೆ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಪ್ರಚಾರದ ನಿದರ್ಶನಗಳೂ ನಡೆದವು. ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಗಲಭೆಗಳೂ ನಡೆಯುತ್ತಿದ್ದವು. ಪಕ್ಷಗಳು ಪ್ರತಿಸ್ಪರ್ಧಿ ಜಾತಿ, ವರ್ಗ ಮತ್ತು ಧಾರ್ಮಿಕ ಸಂಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಮುರಿಯಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದವು, ಪಕ್ಷಗಳು ತಮ್ಮ ವಾರ್ಷಿಕ ವರದಿಗಳಲ್ಲಿ ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸಿದ ಮೊತ್ತಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಖರ್ಚು ಮಾಡಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದವು.
ಇವು ಮೊದಲ ಐದು ಹಂತಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತವೆ. ಆಧುನಿಕ ದುಷ್ಕೃತ್ಯಗಳು (ಅತಿಯಾದ ಖರ್ಚು, ತಪ್ಪು ಮಾಹಿತಿ, ದ್ವೇಷದ ಮಾತು) ಮುಂದುವರೆಯಿತು. ಕೆಲವೆಡೆ ಮತಗಟ್ಟೆಗಳನ್ನು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಂಡು ಮತದಾರರಿಗೆ ಬೆದರಿಕೆ ಹಾಕಲಾಗಿದೆ. ರಾಜಕೀಯ ವಿಶ್ಲೇಷಕರು ಚುನಾವಣೆಗೆ ಮುನ್ನ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿಗಳನ್ನು ಬಂಧಿಸುವುದು, ಬಂಡಾಯ ಗುಂಪುಗಳ ಮೂಲಕ ಪಕ್ಷದ ಚಿಹ್ನೆಗಳನ್ನು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಮತ್ತು ಮತದಾನದ ಮೊದಲು ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳನ್ನು ಅವಿರೋಧವಾಗಿ ವಿಜೇತರು ಎಂದು ಘೋಷಿಸುವುದು ಮುಂತಾದ ಘಟನೆಗಳನ್ನು ನೆನಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ.
ಪ್ರತಿಪಕ್ಷಗಳ ಮೇಲೆ ದಬ್ಬಾಳಿಕೆ
ಮೋದಿ ಆಡಳಿತದಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಪಕ್ಷಗಳ ದಬ್ಬಾಳಿಕೆ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ ವಿಶ್ಲೇಷಕರು. ಚುನಾವಣೆಗೂ ಮುನ್ನವೇ ಆಯಾ ರಾಜ್ಯಗಳ ಸಿಎಂ, ಸಚಿವರು, ಪ್ರಮುಖ ರಾಜಕೀಯ ಮುಖಂಡರ ಬಂಧನಗಳು ನಡೆದಿವೆ ಎನ್ನಲಾಗಿದೆ. ಇದರಿಂದ ರಾಜಕೀಯವಾಗಿ ವಿರೋಧ ಪಕ್ಷಗಳಿಗೆ ಅಡ್ಡಗಾಲು ಹಾಕಬಹುದು ಎಂದು ಬಿಜೆಪಿ ಚಿಂತನೆ ನಡೆಸಿದೆ ಎಂದು ವಿರೋಧ ಪಕ್ಷಗಳ ಮುಖಂಡರು ಆರೋಪ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.
ಪಕ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಒಡಕು
ಎಐಎಡಿಎಂಕೆ, ಎನ್‌ಸಿಪಿ ಮತ್ತು ಶಿವಸೇನೆಯಂತಹ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಪಕ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಒಡಕು ಮೂಡಿಸಲು ಬಿಜೆಪಿ ಸಂಚು ರೂಪಿಸಿದೆ ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಆಯಾ ಪಕ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ತನ್ನನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸುವ ಕೆಲವು ಗುಂಪಿಗೆ ಭದ್ರಕೋಟೆಯಾಗಿ ನಿಂತು ಬಂಡಾಯ ಗುಂಪುಗಳಿಗೆ ಚುನಾವಣಾ ಚಿಹ್ನೆಗಳನ್ನು ಕೊಡಿಸಲು ಕೇಸರಿ ಪಕ್ಷವು ತೆರೆಮರೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಬಲ ಪ್ರಯತ್ನಗಳನ್ನು ಮಾಡಿದೆ ಎಂದು ಅವರು ನೆನಪಿಸುತ್ತಾರೆ. ಅಲ್ಲದೇ ಚುನಾವಣೆಗೂ ಮುನ್ನವೇ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ನಂತಹ ಪಕ್ಷಗಳ ಖಾತೆಯನ್ನು ಸ್ಥಗಿತಗೊಳಿಸಿ ಆರ್ಥಿಕವಾಗಿ ಹಾನಿ ಮಾಡಲು ಮೋದಿ ಸರಕಾರ ಚಿಂತನೆ ನಡೆಸಿ ತನ್ನ ಪ್ರಯತ್ನವನ್ನು ಜಾರಿಗೆ ತಂದಿದೆ ಎನ್ನಲಾಗಿದೆ. ಗುಜರಾತ್ ಮತ್ತು ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶದಂತಹ ರಾಜ್ಯಗಳ ಕೆಲವು ಸ್ಥಾನಗಳಲ್ಲಿ ವಿರೋಧ ಪಕ್ಷದ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳು ಕಣದಿಂದ ಹೊರಬೀಳುವಂತೆ ಒತ್ತಾಯಿಸಲಾಗಿದ್ದು, ಇದರ ಹಿಂದೆ ಬಿಜೆಪಿ ಮತ್ತು ಅದರ ಹಿಂದುತ್ವವಾದಿ ಶಕ್ತಿಗಳ ಪ್ರಯತ್ನವೂ ಇದೆ ಎಂದು ಪ್ರತಿಪಕ್ಷಗಳು ಬಲವಾಗಿ ವಾದಿಸುತ್ತಿವೆ.
ಮತದಾರರ ನಿಗ್ರಹ
ಬಿಜೆಪಿ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳಿಗೆ ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಮತದಾರರ ಮೇಲೂ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರುತ್ತಿದೆ ಎಂದು ವಿರೋಧ ಪಕ್ಷಗಳ ನಾಯಕರು ಆರೋಪ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಮತದಾರರ ಪಟ್ಟಿಯಿಂದ ಹೆಸರು ಅಳಿಸಿ ಹಾಕುವುದು, ಮತದಾರರಿಗೆ ಬೆದರಿಕೆ ಹಾಕುವುದು, ಹಣ ಹಂಚುವುದು, ಅವ್ಯಾಹತವಾಗಿ ಮದ್ಯ ಸರಬರಾಜು ಮಾಡುವುದು ಇದರ ಭಾಗವಾಗಿದೆ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ. ಕೆಲವೆಡೆ ಬಿಜೆಪಿ ಮುಖಂಡರು ಮತದಾರರಿಗೆ ಅಡ್ಡಿಪಡಿಸಿ ತಮಗೆ ಮತ ಹಾಕದವರಿಗೆ ಹಲ್ಲೆ ನಡೆಸಿರುವ ಬಗ್ಗೆ ವರದಿಯಾಗಿದೆ ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.
ಕೆಲವು ಪಕ್ಷದ ಕಾರ್ಯಕರ್ತರು ಒಂದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಮತ ಹಾಕುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಎಂಬ ಸುದ್ದಿಯೂ ಬಂದಿತ್ತು. ಮತಗಟ್ಟೆ ಏಜೆಂಟರು ಯಾರಿಗೆ ಮತ ಹಾಕಬೇಕು ಎಂದು ಹೇಳುವ ವಿಡಿಯೋ ಕೂಡ ಸಾಮಾಜಿಕ ಜಾಲತಾಣಗಳಲ್ಲಿ ವೈರಲ್ ಆಗಿದೆ.
ಆದರೆ ಬಿಜೆಪಿ ಇನ್ನೂ ಒಂದು ಹೆಜ್ಜೆ ಮುಂದೆ ಹೋಗಿದೆ… ಕಾರ್ಯಕರ್ತರು ಮೋದಿ ಫೋಟೋ ಇರುವ ವೋಟರ್ ಸ್ಲಿಪ್ ಹಂಚಿದ್ದೇವೆ ಎನ್ನುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಕೆಲವು ಬಿಜೆಪಿ ಪರ ಸಮೀಕ್ಷೆಗಳು ಮತ್ತು ಸುದ್ದಿ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ವಿಶೇಷ ಕಾರ್ಯಸೂಚಿಯೊಂದಿಗೆ ಕೇಸರಿ ಪಕ್ಷದ ಪರವಾಗಿ ಎಕ್ಸಿಟ್ ಪೋಲ್ ಡೇಟಾವನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಜನರ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿವೆ ಎಂದು ಕೆಲವು ವಿಶ್ಲೇಷಕರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ರಾಜಕಾರಣಿಗಳು ಮತ್ತು ಬುದ್ಧಿಜೀವಿಗಳು ಇವಿಎಂಗಳಲ್ಲಿನ ದೋಷಗಳು, ಅಂಚೆ ಮತಗಳು ಮತ್ತು ಸ್ಟ್ರಾಂಗ್ ರೂಮ್‌ಗಳಲ್ಲಿನ ಭದ್ರತಾ ವೈಫಲ್ಯಗಳನ್ನು ಚುನಾವಣಾ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ವಿಶ್ವಾಸಾರ್ಹತೆಯ ಕೊರತೆಗೆ ಕಾರಣವೆಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತಾರೆ.
ಮಾದರಿ ಸಂಹಿತೆ ಉಲ್ಲಂಘನೆಗಳು
ಬಿಜೆಪಿಯು ಚುನಾವಣಾ ನೀತಿ ಸಂಹಿತೆಯನ್ನು ಉಲ್ಲಂಘಿಸಿದೆ ಮತ್ತು ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ, ದ್ವೇಷದ ಭಾಷಣ, ಅತಿಯಾದ ಖರ್ಚು, ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಹಣವನ್ನು ಪಕ್ಷದ ಪ್ರಚಾರಕ್ಕಾಗಿ ಮತ್ತು ಮತದಾನದ ದಿನದಂದು ಪ್ರಚಾರ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವವನ್ನು ಅಪಹಾಸ್ಯ ಮಾಡಿದೆ ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.
