ಭಾರತದ ಯುವಜನರಲ್ಲಿ ಹೃದಯಾಘಾತದ ಅಪಾಯವು ಆತಂಕಕಾರಿ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಏರಿಕೆಯಾಗುತ್ತಿದೆ. ಹಿಂದೆ, ಹೃದಯಾಘಾತಗಳು 50-60 ವರ್ಷಕ್ಕಿಂತ ಮೇಲ್ಪಟ್ಟವರಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಸೀಮಿತವಾಗಿದ್ದವು. ಆದರೆ ಈಗ 45 ವರ್ಷಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ವಯಸ್ಸಿನವರಲ್ಲಿ 15-20 ಪ್ರತಿಶತದಷ್ಟು ಜನರು ಸ್ಟ್ರೋಕ್‌ಗೆ ಒಳಗಾಗುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.
ಜಾಗತಿಕವಾಗಿ ನೋಡಿದರೆ, 45 ವರ್ಷಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ವಯಸ್ಸಿನವರಲ್ಲಿ ಇಷ್ಟು ಪ್ರಮಾಣದ ಸ್ಟ್ರೋಕ್ ಪ್ರಕರಣಗಳು ಸಂಭವಿಸುತ್ತಿಲ್ಲ. ನಗರಗಳಲ್ಲಿನ ಐಟಿ ಉದ್ಯೋಗಿಗಳು, ವೃತ್ತಿಪರರು ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚು ಸ್ಕ್ರೀನ್ ಸಮಯ ಕಳೆಯುತ್ತಿರುವ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ಮುಂಚಿತವಾಗಿ ವಾಸ್ಕುಲರ್ (ರಕ್ತನಾಳ ಸಂಬಂಧಿ) ಅಪಾಯಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ವೈದ್ಯಕೀಯ ತಜ್ಞರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.
ಪ್ರಸ್ತುತ 25-40 ವರ್ಷ ವಯಸ್ಸಿನ ಪುರುಷರು ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರು ಹೃದಯ ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿಗೆ ಒಳಗಾಗುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಇವು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಪ್ರಾಣಾಂತಿಕವಾಗಿ ಪರಿಣಮಿಸುತ್ತಿವೆ. ಪಾಶ್ಚಾತ್ಯ ದೇಶಗಳಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ, ಭಾರತೀಯರು ಜೀನ್ಗಳ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಹೃದಯ ಸಂಬಂಧಿ ಕಾಯಿಲೆಗಳಿಗೆ ಗುರಿಯಾಗುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಹೆಚ್ಚು.
ಈ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ, 2023 ರ ಲ್ಯಾನ್ಸೆಟ್ ವರದಿ ಮತ್ತು ಇತರೆ ಇತ್ತೀಚಿನ ಅಧ್ಯಯನಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ಭಾರತದಲ್ಲಿ ವಾರ್ಷಿಕವಾಗಿ 15-18 ಲಕ್ಷ ಸ್ಟ್ರೋಕ್ ಪ್ರಕರಣಗಳು ದಾಖಲಾಗುತ್ತಿವೆ. ದೇಶದಲ್ಲಿ ಸಾವುಗಳಿಗೆ ಎರಡನೇ ಪ್ರಮುಖ ಕಾರಣ ಮತ್ತು ಅಂಗವೈಕಲ್ಯಕ್ಕೆ ಮೂರನೇ ಪ್ರಮುಖ ಕಾರಣವಾಗಿ ಹೃದಯಾಘಾತಗಳು ನಿಲ್ಲುತ್ತಿವೆ.
ಅಪಾಯಕಾರಿ ಅಂಶಗಳ ಕುರಿತು ತಜ್ಞರ ಮಾತು
ಆಧುನಿಕ ಜೀವನಶೈಲಿಯು ನಮ್ಮ ದೇಹಕ್ಕಿಂತ ವೇಗವಾಗಿ ನಮ್ಮ ಧಮನಿಗಳನ್ನು ವಯಸ್ಸಾದಂತೆ (Aging) ಮಾಡುತ್ತಿದೆ.
ಮಧುಮೇಹ, ಅಧಿಕ ರಕ್ತದೊತ್ತಡ, ಧೂಮಪಾನ, ವಾಯು ಮಾಲಿನ್ಯ ಮತ್ತು ದೀರ್ಘಕಾಲಿಕ ಒತ್ತಡದಂತಹ ಅಂಶಗಳು ಈ ಹೆಚ್ಚಳಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತಿವೆ.
ಸ್ಲೀಪ್ ಅಪ್ನಿಯಾ (Sleep Apnea) ಮತ್ತು ಸ್ಟ್ರೋಕ್ ನಡುವೆ ಬಲವಾದ ಸಂಬಂಧವಿದೆ. ಸ್ಟ್ರೋಕ್‌ನಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಿರುವವರಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 50-70 ಪ್ರತಿಶತದಷ್ಟು ಜನರು ಸ್ಲೀಪ್ ಅಪ್ನಿಯಾವನ್ನು ಸಹ ಹೊಂದಿರುತ್ತಾರೆ. ಈ ಸ್ಥಿತಿಯು ವ್ಯಕ್ತಿಯು ರಾತ್ರಿಯಲ್ಲಿ ಗೊರಕೆ ಹೊಡೆಯಲು ಮತ್ತು ಆಗಾಗ್ಗೆ ಎಚ್ಚರಗೊಳ್ಳಲು ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ. ಇದರಿಂದಾಗಿ ಆಮ್ಲಜನಕದ ಮಟ್ಟ ಕುಸಿದು, ರಕ್ತನಾಳಗಳ ಮೇಲೆ ಒತ್ತಡ ಹೆಚ್ಚುತ್ತದೆ.
ಮೊದಲ ಸ್ಟ್ರೋಕ್ ನಂತರ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ನೀಡದಿದ್ದರೆ, ಎರಡು ವರ್ಷಗಳೊಳಗೆ ಅದು ಪುನರಾವರ್ತನೆಯಾಗುವ ಸಾಧ್ಯತೆ 50 ಪ್ರತಿಶತ ಇರುತ್ತದೆ.
ಯುವ ಭಾರತೀಯರ ಜೀವನಶೈಲಿಯಲ್ಲಿನ ಬದಲಾವಣೆಗಳು ಮತ್ತು ಒತ್ತಡಗಳು ಅವರನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿನ ಅಪಾಯಕ್ಕೆ ದೂಡುತ್ತಿವೆ ಎಂದು ಹೃದ್ರೋಗ ಮತ್ತು ನರವಿಜ್ಞಾನ ತಜ್ಞರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಸ್ಟ್ರೋಕ್‌ನಿಂದ ರಕ್ತ ಪರಿಚಲನೆಗೆ ಅಡಚಣೆಯಾದ ನಂತರ, ಸುಮಾರು ಎರಡು ಮಿಲಿಯನ್ ಮೆದುಳಿನ ಜೀವಕೋಶಗಳು ವೇಗವಾಗಿ ಸಾಯುವುದರಿಂದ, ಈ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಬೇಗನೆ ಗುರುತಿಸುವುದು ಬಹಳ ಮುಖ್ಯ.
ಸ್ಟ್ರೋಕ್ ಆದ ನಂತರದ ಪ್ರತಿ ನಿಮಿಷವೂ ಬಹಳ ಮೌಲ್ಯಯುತವಾಗಿದೆ. ಈ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ, 2025 ರಲ್ಲಿ ‘ಎವ್ರಿ ಮಿನಿಟ್ ಕೌಂಟ್ಸ್’ (Every Minute Counts) ಎಂಬ ಪ್ರಚಾರದೊಂದಿಗೆ ಹೃದಯಾಘಾತಗಳ ತಡೆಗಟ್ಟುವಿಕೆ, ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳ ಗುರುತಿಸುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಸಮಯಕ್ಕೆ ಸರಿಯಾಗಿ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ನೀಡುವ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯನ್ನು ವಿವರಿಸಲು ಜಗತ್ತಿನಾದ್ಯಂತ ವಿವಿಧ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳನ್ನು ನಡೆಸಲಾಗಿದೆ.
ಹೇಗೆ ಗುರುತಿಸಬೇಕು?
ಮುಖ, ತೋಳು ಅಥವಾ ಕಾಲಿನ ಒಂದು ಬದಿಯಲ್ಲಿ ಹಠಾತ್ ದೌರ್ಬಲ್ಯ ಅಥವಾ ಮರಗಟ್ಟುವಿಕೆ, ಮಾತು ಅಸ್ಪಷ್ಟವಾಗುವುದು, ದೃಷ್ಟಿ ಮಸುಕಾಗುವುದು, ತಲೆಸುತ್ತು, ಮತ್ತು ಅಕಸ್ಮಾತ್ತಾಗಿ ತೀವ್ರ ತಲೆನೋವಿನಂತಹ ಮುಂಚಿನ ಎಚ್ಚರಿಕೆಗಳನ್ನು ನಿರ್ಲಕ್ಷಿಸಬಾರದು. ಈ ಲಕ್ಷಣಗಳಿರುವವರನ್ನು ಸಿಟಿ/ಎಂಆರ್‌ಐ ಸ್ಕ್ಯಾನ್ ಸೌಲಭ್ಯಗಳಿರುವ ಆಸ್ಪತ್ರೆಗೆ ಕರೆದೊಯ್ಯಬೇಕು.
ಅಪಾಯವನ್ನು ಹೀಗೆ ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು:
ಹೃದಯ ರೋಗಗಳನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ತಡೆಯಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ, ಆದರೆ ಜೀವನಶೈಲಿಯಲ್ಲಿ ಬದಲಾವಣೆ ಮತ್ತು ಅರಿವಿನಿಂದ ಅಪಾಯವನ್ನು ಗಣನೀಯವಾಗಿ ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಬಹುದು.
ಫಾಸ್ಟ್ ಫುಡ್‌ಗಳು, ಸಂಸ್ಕರಿಸಿದ ತಿಂಡಿಗಳು ಮತ್ತು ಅಧಿಕ ಸಕ್ಕರೆ ಪಾನೀಯಗಳನ್ನು ತ್ಯಜಿಸಬೇಕು.
ಆಹಾರದಲ್ಲಿ ಹೇರಳವಾಗಿ ಹಣ್ಣುಗಳು, ತರಕಾರಿಗಳು, ಸಿರಿಧಾನ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರೋಟೀನ್‌ಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸಬೇಕು.
ಧೂಮಪಾನವನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಬೇಕು ಮತ್ತು ಮದ್ಯಪಾನವನ್ನು ಮಿತಿಗೊಳಿಸಬೇಕು.
ನಿಯಮಿತವಾಗಿ ವ್ಯಾಯಾಮ, ಜಾಗಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಯೋಗ ಮಾಡಬೇಕು. ಧ್ಯಾನ, ಉಸಿರಾಟದ ವ್ಯಾಯಾಮಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ಹವ್ಯಾಸಗಳನ್ನು ಬೆಳೆಸಿಕೊಂಡರೆ ಆತಂಕ ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತದೆ.
ಪ್ರತಿದಿನ ಉತ್ತಮ ನಿದ್ರೆ (7-8 ಗಂಟೆಗಳು) ಅಗತ್ಯವಿದೆ.
ವರ್ಷಕ್ಕೊಮ್ಮೆ ರಕ್ತದೊತ್ತಡ, ಕೊಲೆಸ್ಟ್ರಾಲ್, ರಕ್ತದಲ್ಲಿನ ಸಕ್ಕರೆ ಮಟ್ಟಗಳು ಮತ್ತು ಇಸಿಜಿ ಯಂತಹ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳನ್ನು ಮಾಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದರಿಂದ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಮುಂಚಿತವಾಗಿ ಗುರುತಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ.
